Ermənistan heç bir şərt irəli sürə bilməz
05.02.2022 [09:41]
Delimitasiya və demarkasiya prosesi beynəlxalq qanunlara əsaslanmalıdır
Pərviz SADAYOĞLU
2021-ci ilin sonlarında Azərbaycan ilə Ermənistan arasında gedən danışıqlar prosesi müəyyən müsbət nəticələrə yol açmışdı. Belə ki, həm Soçi, həm də Brüssel görüşlərində iki ölkə arasında münasibətlərin normallaşması, nəqliyyat kommunikasiyalarının açılması və sərhədlərin delimitasiyası, demarkasiyası üzrə işlərə başlanılması ilə bağlı razılaşmalar əldə olunmuşdu. Amma proseslərin gedişi erməni xislətinin mənfurluğunu növbəti dəfə üzə çıxardı. Belə ki, sərhədlərin müəyyənləşdirilməsi ilə bağlı prosesə “şərtlər” irəli sürməklə start verməyə çalışan Ermənistan deyəsən, məğlub tərəf olduğunu və beynəlxalq hüququ unudub. Belə ki, Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov mətbuata açıqlamasında bildirib ki, iki həftə öncə Ermənistan tərəfi Rusiya vasitəsilə Azərbaycanla sərhədin delimitasiyası ilə bağlı yeni təkliflər verib. Lakin Ermənistanın sərhədlərin delimitasiyası ilə bağlı hər hansı bir şərt irəli sürməyə nə hüquqi, nə siyasi, nə mənəvi haqqı var. XİN rəhbəri vurğulayıb ki, müəyyən mənada prosesə başlamaq üçün ilkin şərtlər irəli sürülüb: “Ermənistan tərəfi Komissiyanın işə başlaması üçün müəyyən şərtlər irəli sürüb. Azərbaycan heç bir qeyd-şərt olmadan bu prosesə açıq olduğunu bildirib”.
C.Bayramov əlavə edib ki, sərhədlərin delimitasiyası məsələsində “kreativ” yanaşmalara ehtiyac yoxdur, beynəlxalq sərhədlər tanınmalıdır.
Məsələ ilə bağlı fikirlərini “Yeni Azərbaycan”a bölüşən politoloq Tofiq Zülfüqarov bildirib ki, ortada yenə də erməni hiyləsi, erməni taktikası hiss edilməkdədir. Ermənistan istəyir ki, Azərbaycan bu ölkənin SSRİ dövründəki sərhədlərini tanısın. Bunu isə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü, suverenliyini rəsmi olaraq tanımadan etmək niyyətindədirlər: “Məqsəd budur. Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın da bəyan etdliyi kimi Ermənistan Qarabağla bağlı köhnə siyasətini yeni şəraitdə aparmağa köklənib. Başqa sözlə desək, onlar II Qarabağ müharibəsində biabırcasına məğlub olmalarına baxmayaraq, 30 illik işğal siyasətlərini davam etdirmək istəyirlər”.
Delimitasiya, demarkasiya prosesini texniki proses adlandıran T.Zülfüqarovun fikrincə, bu prosesdən öncə siyasi qərar qəbul edilməlidir. Politoloq qeyd edib ki, dünya təcrübəsində də belədir - dövlətlər qarşılıqlı olaraq bir-birilərinin ərazi bütövlüyünü və suverenliyini tanıyırlar, daha sonra sərhədin texniki xətti müəyyənləşir. “O ki qaldı, nazir Ceyhun Bayramovun ifadə etdiyi “kreativ yanaşma” məsələsinə, burada Ermənistanın sərhəddəki qoşunların geri çəkilməsi ilə bağlı “təklifi” nəzərdə tutulur. Ermənistan çalışır ki, delimitasiya, demarkasiya prosesi başlamadan Azərbaycan qoşunlarını sərhəddən çəksin. Şərt bundan ibarətdir. Azərbaycan isə beynəlxalq hüquq, suverenliyə hörmət məsələsində israrlıdır. Paşinyan hökuməti bu “təklifləri” göndərməmişdən öncə qondarma separatçılara maliyyə yardımı da ayrılması qərarı imzalayır. Bu, nə deməkdir? Demək ki, bu ölkə Azərbaycanın sverenliyini tanımaq niyyətində deyil. Ermənistan istəyir ki, öz sərhəddini təsbit etsin, bununla yanaşı da Qarabağla bağlı mənfur siyasətini davam etdirsin. Sərhədlərini təsbit etdirmək arzuları isə qorxudan qaynaqlanır. Onlar çox narahatdırlar ki, Azərbaycan tarixi ədalət məsələsini aktuallaşdıra bilər. Zəngəzur, Göyçə və digər torpaqlar Sovet dövründə Ermənistana qeyri-qanuni şəkildə kommunistlər tərəfindən verilib. İndiki halda Ermənistanın ölkəmizə qarşı qeyri-qanuni ərazi iddialarına cavab olaraq Azərbaycan bu mövzunu gündəmə gətirə bilər. Onları narahat edən bir məsələ də budur”, - deyə T.Zülfüqarov əlavə edib.
“Ermənistanın şərtlərlə danışması yolverilməzdir. Bu şərtlərin əsas məğzi qoşunların sərhəddən uzaqlaşdırılmasıdır. Ermənistan hakimiyyətinin fikrincə, delimitasiya prosesi bundan sonra başlaya bilər. Bu isə mümkün deyil. Azərbaycan işğaldan azad edilmiş regionlarda, o cümlədən sərhəd ərazilərimizdə son bir ildə kifayət qədər möhkəm və etibarlı infrastruktur yaradıb. Orada bizim postlarımız qurulub, yollar çəkilib, müxtəlif kommunikasiyalar formalaşdırılıb. Bu, Azərbaycanın beynəlxalq aləm tərəfindən tanınmış sərhədləridir. Biz heç kimin topağını zəbt etməmişik və bu işləri beynəlxalq qanunlarla tanınan sərhədlərimiz çərçivəsində həyata keçiririk. Bu sərhədlərdən müəyyən məsafəyə geri çəkilmək nə qədər məqsədəuyğun sayıla bilər? Bu, heç bir praktikada rast gəlinən hal deyil”. Bu fikirləri isə açıqlamasında siyasi şərhçi İlqar Vəlizadə deyib. Onun sözlərinə görə, Azərbaycan digər qonşu dövlətlərlə də sərhədlərinin delimitasiyasını aparıb və bu zaman analoji praktikadan istifadə olunmayıb. “Digər qonşu ölkələrlə aparılan delimitasiya və demarkasiya prosesində heç bir dövlət sərhəd qoşunlarını geri çəkmək kimi bir zərurət hiss etməyib. Təbii ki, Ermənistanla bağlı vəziyyət bir başqadır. Bununla belə sərhəd qoşunları öz xidmətini davam etdirdiyi halda da prosesi aparmaq mümkündür.
Ermənistan delimitasiya demarkasiya prosesini konstruktiv şəkildə aparmaq istəyirsə, ümumi qaydalara, ümumi şərtlərə riayət etməlidir”, - deyən İ.Vəlizadə əlavə edib ki, Ermənistanın bu kimi şərtlər irəli sürməkdə alt məqsədi bəllidir. Onlar sərhədləri tam nəzarətsiz saxlamaq istəyirlər. Bu isə yolverilməzdir və Azərbaycan üçün məqbul deyil.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Analitik
20 Sentyabr 10:34
Analitik
20 Sentyabr 10:15
YAP xəbərləri
20 Sentyabr 09:54
Analitik
20 Sentyabr 09:29
Analitik
20 Sentyabr 09:12
Sosial
20 Sentyabr 08:56
Ədəbiyyat
20 Sentyabr 08:32
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 23:19
Siyasət
19 Sentyabr 22:15
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 22:15
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 22:00
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 21:14
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 20:42
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 20:10
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 19:07
Xəbər lenti
19 Sentyabr 18:49
Dünya
19 Sentyabr 18:25
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 18:01
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 18:00
Xəbər lenti
19 Sentyabr 17:54
Dünya
19 Sentyabr 17:19
Elm
19 Sentyabr 17:09
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 17:06
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 17:05
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 17:03
Dünya
19 Sentyabr 16:51
Dünya
19 Sentyabr 16:22
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 16:11
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 16:04
Dünya
19 Sentyabr 15:33
Dünya
19 Sentyabr 15:12
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 15:02
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 15:01
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 15:00
Dünya
19 Sentyabr 14:48
Formula 1
19 Sentyabr 14:47
Xəbər lenti
19 Sentyabr 14:46
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:46
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:43
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:41
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:40
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:39
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:38
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:37
Dünya
19 Sentyabr 14:32
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:21
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:18
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:16
Dünya
19 Sentyabr 14:15
Dünya
19 Sentyabr 13:59
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 13:27
Dünya
19 Sentyabr 13:10
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 13:07
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 13:00
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 12:58
Dünya
19 Sentyabr 12:27
Gündəm
19 Sentyabr 12:25
Gündəm
19 Sentyabr 12:23
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 12:17
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 12:17
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 12:10
Dünya
19 Sentyabr 12:08
Dünya
19 Sentyabr 11:53
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 11:37
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 11:17
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 11:06
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 11:00
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 10:58
Gündəm
19 Sentyabr 10:58
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 10:53
