Regionlarımız necə inkişaf edir?
24.09.2025 [08:30]
Dünyanın inkişaf etmiş ölkələrinin iqtisadi prioritetlərindən biri regionlar arasında tarazlı inkişafın qorunub saxlanılmasıdır. Çünki güclü iqtisadiyyat yalnız paytaxtla ölçülmür, bütün bölgələrin inkişafı dövlətin iqtisadi potensialını və qüdrətini artır. Azərbaycanda həyata keçirilən iqtisadi siyasət də bu prinsiplərə söykənir və regionların sosial-iqtisadi inkişafı ilə bağlı davamlı proqramların icrası milli prioritet kimi 20 ildən çoxdur ki, ön planda dayanır.
Bu gün ucqar kəndlərə baxdıqda illər əvvəl xarakterik olan yarımçıq infrastrukturları, iqtisadi-sosial baxımdan çətinlikləri əvəz edən müasir inkişaf meyalarının və insanların layiqli həyat şəraitini müşahidə etmək mümkündür. Yeni yollar çəkilməsi, qazlaşdırma və su təchizatının genişləndirilməsi, zəruri həyatı vacib infrastruktur təminatlarının yaradılması, kənd təsərrüfatı və sənaye sahələrinin dirçəldilməsi regionların simasında nəzərəçarpacaq dəyişikliklər yaradıb.
Regionların inkişafı təkcə iqtisadi göstəricilərin yaxşılaşması ilə məhdudlaşmır. Eyni zamanda sosial təminat imkanları da yüksəlir. Sosial infrastrukturlar - məktəblər, xəstəxanalar, mədəniyyət ocaqları, idman obyektlərinin inşası və digər sistemli tədbirlər sayəsində bölgələrdə məşğulluq imkanları artıb, insanlar iş yerləri ilə təmin olunub, onların sosial rifahı güclənib. Bütün bu sadaladıqlarımız sosial ədalətin təmininə və insan kapitalının inkişafına xidmət edir.
Regionlararası nəqliyyat bağlantılarının yaxşılaşdırılması vacibdir
Mövzuya dair “Yeni Azərbaycan”a açıqlama verən Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü Müşfiq Cəfərov bildirib ki, regionların sosial-iqtisadi inkişafı ölkəmizin davamlı tərəqqisi üçün əsas prioritetlərdən biridir. Ötən illər ərzində regionların inkişafı istiqamətində müxtəlif proqramlar həyata keçirilib, infrastruktur layihələri icra olunub, sahibkarlığın inkişafına, kənd təsərrüfatının modernləşdirilməsinə və insan kapitalının gücləndirilməsinə xüsusi diqqət yetirilib. Deputatın fikrincə, regionların sosial-iqtisadi inkişafında hələ də bir sıra problemlər mövcuddur ki, onların aradan qaldırılması məqsədilə sistemli və çoxşaxəli yanaşma tələb olunur: “Regionlarda sosial-iqtisadi inkişafın balanslaşdırılması ölkə iqtisadiyyatının dayanıqlığını artırır və sosial sabitliyin təmin olunmasında həlledici rol oynayır. Hazırda Azərbaycanın bir sıra regionlarından əhali kütləvi şəkildə Bakı və digər iri şəhərlərə köç edir. Bu, regionların əmək bazarının daralmasına, yerli sosial xidmətlərin və infrastrukturun zəifləməsinə səbəb olur. Əhalinin sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılması, iş yerlərinin yaradılması və təhsil imkanlarının artırılması bölgələrdə yaşayış səviyyəsinin yüksəlməsinə gətirib çıxaracaq”.
M.Cəfərov hesab edir ki, regionların iqtisadi inkişafında əsas çətinliklərdən biri onların ərazilərarası qeyri-bərabərliyi və iqtisadi şaxələndirmənin zəif olmasıdır. “Bəzi regionlarda iqtisadiyyat əsasən kənd təsərrüfatına və tək-tək sənaye sahələrinə bağlıdır. Bu isə regionların iqtisadi dayanıqlığını azaldır və onların iqtisadi artım perspektivlərini məhdudlaşdırır. İqtisadi şaxələndirmə və yeni sənaye sahələrinin yaradılması yerli iqtisadiyyatın inkişafı üçün vacibdir. Bundan əlavə, bəzi regionlarımız sərhəd zonalarında yerləşdiyindən, orada investisiya mühiti məhdudlaşır. Həmçinin, idxalın baha başa gəlməsi, logistika xərclərinin yüksəkliyi və kommunikasiya problemləri yerli sahibkarlığın inkişafına mənfi təsir göstərir. Bu problemlərin həlli üçün infrastruktur layihələrinin genişləndirilməsi və regionlararası nəqliyyat bağlantılarının yaxşılaşdırılması vacibdir”.
İnsan kapitalının artırılması diqqət mərkəzindədir...
Deputatın sözlərinə görə, regionların sosial-iqtisadi inkişaf proqramları çərçivəsində hazırda işğaldan azad edilmiş ərazilərdə də yol infrastrukturu, energetika, təhsil və səhiyyə sahələri üzrə çoxsaylı layihələr icra olunur: “Azad edilmiş ərazilərdə bərpa və yenidənqurma işlərinin sürətləndirilməsi regionun sosial-iqtisadi vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasına mühüm töhfə verir”.
Millət vəkili regionların inkişafında insan kapitalının rolunun artırılmasını da mühüm faktor hesab etdiyini bildirib. Belə ki, bölgələrdə təhsil və peşə hazırlığına sərmayə qoyuluşu əmək bazarının tələblərinə uyğun ixtisaslı kadrların formalaşmasına şərait yaradır. Bu isə həm yerli sahibkarlığın inkişafına, həm də iş yerlərinin artırılmasına imkan verir. Eləcə də, kiçik və orta sahibkarlığın dəstəklənməsi, yeni biznes təşəbbüslərinin təşviqi regionlarda iqtisadi dinamikanı yüksəldir və sosial rifahın yaxşılaşmasına səbəb olur. Bu baxımdn həm dövlət, həm də özəl sektor arasında əməkdaşlıq möhkəmləndirilməli, maliyyə və qeyri-maliyyə dəstəyi mexanizmləri təkmilləşdirilməlidir”.
M.Cəfərov onu da bildirib ki, regionların sosial-iqtisadi inkişafı çoxşaxəli yanaşma və uzunmüddətli strategiya tələb edir. Yeni iqtisadi şəraitə və inkişaf tələblərinə uyğun olaraq, iqtisadi şaxələndirmə tədbirlərinin artırılması, sahibkarlığın stimullaşdırılması, digər institisional islahatların davam etdirilməsi regional siyasətin effektivliyini daha da artıra bilər. Nəticədə, regionlarda iqtisadi imkanlar və sosial rifah yüksələr, ölkə iqtisadiyyatı daha da güclənmiş olar”.
Sahib
Məqalə “Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyi”nin maliyyə dəstəyi ilə “Regionların sosial-iqtisadi inkişafının təşviq edilməsi” istiqaməti üzrə hazırlanmışdır.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Dünya
25 Sentyabr 12:22

Siyasət
25 Sentyabr 12:08

YAP xəbərləri
25 Sentyabr 12:06

İdman
25 Sentyabr 12:01

Hadisə
25 Sentyabr 11:56

İqtisadiyyat
25 Sentyabr 11:54

İqtisadiyyat
25 Sentyabr 11:52

Xəbər lenti
25 Sentyabr 11:48

Gündəm
25 Sentyabr 11:38

Siyasət
25 Sentyabr 11:16

Gündəm
25 Sentyabr 10:52

Sosial
25 Sentyabr 10:34

Gündəm
25 Sentyabr 10:17

İqtisadiyyat
25 Sentyabr 09:58

İqtisadiyyat
25 Sentyabr 09:35

Analitik
25 Sentyabr 09:16

Analitik
25 Sentyabr 08:50

Sosial
25 Sentyabr 08:32

MEDİA
25 Sentyabr 08:17

Siyasət
25 Sentyabr 07:29

Gündəm
25 Sentyabr 02:45

Gündəm
24 Sentyabr 23:34

Dünya
24 Sentyabr 23:32

Hadisə
24 Sentyabr 23:17

Gündəm
24 Sentyabr 22:56

İqtisadiyyat
24 Sentyabr 22:46

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 22:30

Gündəm
24 Sentyabr 22:23

Elm
24 Sentyabr 22:19

Gündəm
24 Sentyabr 22:12

Gündəm
24 Sentyabr 21:58

Mədəniyyət
24 Sentyabr 21:55

Gündəm
24 Sentyabr 21:35

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 21:34

Sosial
24 Sentyabr 20:47

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 20:33

İdman
24 Sentyabr 20:15

Dünya
24 Sentyabr 19:57

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 19:22

Sosial
24 Sentyabr 19:10

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 18:21

Yeni texnologiyalar
24 Sentyabr 18:16

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 17:32

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 17:11

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 17:05

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 17:03

İqtisadiyyat
24 Sentyabr 17:02

Elanlar
24 Sentyabr 16:55

Gündəm
24 Sentyabr 16:54

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 15:59

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 15:58

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 15:56

YAP xəbərləri
24 Sentyabr 15:34

Gündəm
24 Sentyabr 15:30

Sosial
24 Sentyabr 13:52

Hadisə
24 Sentyabr 13:51

Hadisə
24 Sentyabr 12:17

Elm
24 Sentyabr 12:15

İqtisadiyyat
24 Sentyabr 12:12

İqtisadiyyat
24 Sentyabr 12:10

Sosial
24 Sentyabr 12:02

Siyasət
24 Sentyabr 11:43

Gündəm
24 Sentyabr 11:38

Siyasət
24 Sentyabr 11:15

İqtisadiyyat
24 Sentyabr 11:14

İqtisadiyyat
24 Sentyabr 10:58

Gündəm
24 Sentyabr 10:51

Analitik
24 Sentyabr 10:32

Gündəm
24 Sentyabr 10:31

İqtisadiyyat
24 Sentyabr 10:18
