Səssiz fəryad...

Bakı:

27°C

65%

13m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Arxiv / Səssiz fəryad...

Səssiz fəryad...

10.09.2025 [08:52]

İntiharla mübarizədə cəmiyyətin birgə səyi

Səssizliyin də səsi olur. Bəzən insan heç nə demədən, heç kimə bir söz söyləmədən sadəcə yox olur, sanki həyatın gurultusunda görünməyən bir sətrə çevrilir. Bu sətrin adı intihardır. İnsan həyatına öz əli ilə son qoyursa, bu, cəmiyyətin haradasa büdrədiyinin göstəricisidir.

Hər il 9 sentyabr dünyada İntiharla Beynəlxalq Mübarizə Günü kimi qeyd olunur. Bu gün təkcə statistika ilə yox, həyatla, itirilmiş gəncliklə, susmuş sözlərlə, vaxtsız bitmiş ömürlərlə bağlıdır. Bu günün məqsədi sadəcə problemdən danışmaq deyil, onu görmək, anlamaq və bir insanın yaşamaq ümidi itməmiş əlini tutmaqdır.

Beynəlxalq Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, dünyada hər 40 saniyədə bir insan intihar nəticəsində həyatını itirir. Bu, təkcə bir insanın yoxluğu deyil, bu, ailənin dağılması, dostların travması, cəmiyyətin yaralanmasıdır.

İntihar təkcə psixoloji xəstəliklərin nəticəsi deyil. Bəzən bu, iqtisadi çətinliklərin, sosial təcridin, zorakılığın, kibertəcavüzün və ya laqeydliyin nəticəsidir. Bəzən sadəcə bir cümlə, bir qucaq, bir diqqət onu xilas edə bilər.

Ən çox intihar hadisələri bu ölkələrdədir...

Yüksək intihar göstəriciləri olan ölkələrdə adətən bir neçə ortaq problem mövcuddur: yoxsulluq, sosial təcrid, işsizlik, spirtli içki istifadəsi, psixoloji dəstəyin azlığı və cəmiyyətdə mental sağlamlıqla bağlı stiqmanın mövcudluğu. İntihar yalnız şəxsi bir qərar deyil; bu, sistematik sosial və iqtisadi problemlərin bir əksidir.

Həmçinin qeyd etmək lazımdır ki, bəzi inkişaf etmiş ölkələrdə də intihar nisbətləri yüksəkdir. Məsələn, Yaponiyada və Finlandiyada intihar nisbətləri hələ də yüksəkdir, amma bu ölkələrdə psixoloji dəstək xidmətləri və cəmiyyətin bu məsələyə diqqəti artırıldığı üçün vəziyyətin yaxşılaşdırılması istiqamətində tədbirlər görülür.

Litva da intihar halları çox olan ölkələr sırasında yer alır. Bundan sonra Rusiya, Cənubi Koreya gəlir.

Nə etmək olar?

Əvvəlcə dinləməyi öyrənməliyik. İnsanlar danışmaq istədikdə, onları susdurmamalı, “hamının problemi var”, “keçəcək” kimi səthi cavablarla yola verməməliyik.

Maarifləndirmə, psixoloji dəstək xidmətlərinin əlçatan olması, təhsil müəssisələrində və iş yerlərində psixoloji sağlamlıq barədə açıq söhbətlər bu mübarizənin əsas alətləridir. Eyni zamanda, medianın intihar hadisələrini işıqlandırarkən məsuliyyətli davranması, sensasiya yaratmaqdan çox, maarifləndirici funksiyasını yerinə yetirməsi vacibdir.

Bu gün həm də sağ qalanlar haqqında düşünməliyik - intihar cəhdindən sonra yaşayanlar və ya sevdiklərini itirənlər. Onların acısı bitmir, amma bir az anlayış göstərməklə onlara bu yükün altında tək olmadıqlarını hiss etdirmək olar.

Unutmayaq, intiharla mübarizə insanla həmrəylik deməkdir. Kiminsə həyatına toxunmaq, onu dinləmək, ona dəyərli olduğunu hiss etdirmək bu mübarizənin başlanğıcıdır. Bəlkə də bir mesaj yazmaqla, bir zəng etməklə, sadəcə “özünü necə hiss edirsən?” sualını verməklə kiminsə həyatını dəyişdirə bilərik. Çünki yaşamaq üçün səbəb axtaran insanın tək ehtiyacı onu dinləyəcək bir nəfərdir.

Paylaş:

Baxılıb: 91 dəfə