Fiziki və mənəvi inkişaf harmoniyası!

Bakı:

27°C

65%

13m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Arxiv / Fiziki və mənəvi inkişaf harmoniyası!

Fiziki və mənəvi inkişaf harmoniyası!

10.09.2025 [08:29]

Uşaqlarda bədənin və ruhun uğurlu inteqrasiyasının sirri...

Uşaqlıq dövrü həyatın ən həssas, eyni zamanda qayğısız mərhələsidir. Bu dövrdə fiziki və mənəvi inkişaf bir-birini tamamlayan və qarşılıqlı təsir göstərən proseslər sayılır. Uşaqların həm bədən, həm də ruhən sağlam inkişaf etməsi, onların gələcəyini, həyat keyfiyyətini və cəmiyyətə töhfələrini müəyyən edir.

Mənəvi inkişaf sadəcə bir insanın dünyagörüşünü deyil, onun daxili aləmini, əxlaqını, dəyərlərini və başqalarına qarşı münasibətini formalaşdırır. Bu proses uşağın özünü necə dərk etməsindən, ətrafındakı dünyaya necə yanaşmasından, başqalarına qarşı necə bir davranış sərgiləməsindən başlayır və həyat boyu davam edir. Mənəvi inkişafın uşaqlar üçün əhəmiyyəti, onların gələcəkdə sağlam və məsuliyyətli fərdlər olmaları ilə birbaşa əlaqəlidir.

Mövzuya dair “Yeni Azərbaycan”a açıqlama verən uşaq psixologiyası və inkişafı üzrə mütəxəssis, nevroloq Leyla Əliyeva bildirib ki, uşaqların fiziki və mənəvi inkişafının sintezi onların yalnız sağlam böyüməsi üçün deyil, həm də gələcəkdəki sosial və emosional rifahını təmin etmək üçün çox əhəmiyyətlidir. Onun sözlərinə görə, fiziki inkişaf və mənəvi inkişaf bir-birindən ayrı deyil, onlar bir-birini tamamlayır və uşağın sağlam şəxsiyyət kimi yetişməsində eyni dərəcədə vacibdirlər: “Uşaqların bədən sağlamlığını qorumaq onların özünə inamını gücləndirir və bu, mənəvi inkişaflara müsbət təsir edir. Beləliklə, fiziki sağlamlıq uşağın ruhunu da inkişaf etdirir. Bir uşaq yaxşı qidalanarsa, kifayət qədər yuxu alarsa və fiziki fəaliyyətlə məşğul olarsa, bu yalnız onun bədənini gücləndirmir, həm də onun emosional vəziyyətini, davranışlarını və ümumiyyətlə, dünyaya baxışını müsbət yöndə dəyişir. Yaxşı fiziki vəziyyətdə olan bir uşaq, özünə daha çox güvənir, mənəvi böhranlardan daha asan keçir və çətinliklərlə mübarizə aparmaq üçün daha çox enerji və davamlılıq sərf edir”.

Nevroloq uşaqların mənəvi inkişafı məsələsinə də toxunub: “Mənəvi inkişaf uşaqların emosional və sosial keyfiyyətlərinin, məsələn, dostluq, sevgi və qarşılıqlı hörmət kimi dəyərlərin inkişafıdır. Mənəvi baxımdan sağlam bir uşaq bədəninə yaxşı qulluq etməyi, başqalarını qorumağı, hörmət etməyi və ədalətli olmağı öyrənir. Bir məqamı xüsusilə vurğulamaq lazımdır. Uşaqların və gənclərin hərtərəfli inkişafı yalnız ailə və məktəb mühiti ilə məhdudlaşmamalıdır, cəmiyyətin də bu prosesdəki rolunu önə çəkmək lazımdır. Çünki uşaqlar, yaşadıqları mühitdən çox şey öyrənirlər. Cəmiyyət uşaqlara sağlam həyat tərzini necə qəbul etməyi, necə hörmət etməyi və özlərini necə inkişaf etdirməyi öyrətməlidir. İdman imkanları, təhsil proqramları, sosial fəaliyyətlər və sağlam qidalanma təşviqləri uşaqların həm fiziki, həm də mənəvi inkişafını dəstəkləyir.

Məsələn, bir şəhərdə sağlam yaşam mədəniyyətini təşviq edən idman salonları, parklar və icma mərkəzləri varsa, uşaqlar bu mühitlərdən istifadə edərək həm fiziki, həm də mənəvi inkişaflarını inkişaf etdirə bilərlər. Cəmiyyətin uşaqlara verdiyi müsbət stimul, onların şəxsiyyətlərini daha da inkişaf etdirir və onlara gələcəkdə cəmiyyətə faydalı fərdlər olma imkanı yaradır”.

Göründüyü kimi, uşaqların, həmçinin gənclərin mənəvi inkişafı yalnız onlar üçün deyil, cəmiyyətin gələcəyi üçün də böyük əhəmiyyət kəsb edir. Mənəvi dəyərlərin və əxlaqın öyrədilməsi, uşaqların sağlam, məsuliyyətli, vicdanlı fərdlər olmalarını təmin edir. Bu proses onlara həyatın çətinlikləri ilə başa çıxmağı, başqalarını anlamağı və özlərini düzgün idarə etməyi öyrədir. Gənc nəslə bu dəyərləri aşılamaq yalnız xoşbəxt bir həyat təqdim etmək deyil, həm də güclü, sabit və ədalətli bir cəmiyyət yaratmaq deməkdir.

Bir sözlə, uşaqların mənəvi inkişafını dəstəkləyərək, onlara gələcəkdə cəmiyyətə faydalı olan, məsuliyyətli, vicdanlı və liderlik keyfiyyətlərinə malik insanlara çevrilmək imkanı veririk. Bu, sadəcə, onların həyatı üçün deyil, həm də bütün insanlıq üçün böyük bir hədiyyədir.

Səlim

Məqalə “Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyi”nin maliyyə dəstəyi ilə “Uşaq və gənclərin fiziki və mənəvi inkişafı” istiqaməti üzrə hazırlanmışdır.

Paylaş:

Baxılıb: 88 dəfə