Azərbaycan-Qazaxıstan strateji tərəfdaşlığı
21.10.2025 [16:05]
Azərbaycan Respublikasının Prezident İlhsam Əliyev Qazaxıstana dövlət səfəri ərəfəsində cari il oktyabrın 18-də “Kazinform” agentliyinə müsahibə vermişdir. 2024-cü ildə Azərbaycan, Qazaxıstan və Özbəkistan enerji sistemlərinin birləşdirilməsinə və bərpaolunan enerji mənbələrinin təşviqinə yönəlmiş bir sıra strateji sazişlər və memorandumlar imzalayıb. Bu təşəbbüslər ölkələrin davamlı inkişafa və ekoloji cəhətdən təmiz texnologiyalara keçidə birgə sadiqliyini əks etdirir. Ümumiyyətlə, Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) Azərbaycan ilə Qazaxıstan arasında qardaşlıq əlaqələrinin möhkəmləndirilməsində aparıcı rola malikdir, siyasi dialoqun dərinləşdirilməsi, iqtisadi əlaqələrin genişləndirilməsi və humanitar əməkdaşlığın inkişafı üçün hərəkətverici platforma rolunu oynayır. 2009-cu ildə qədim Azərbaycan torpağı Naxçıvanda yaradılan Türk Dövlətləri Təşkilatı türk xalqları və ölkələri arasında əməkdaşlığın və həmrəyliyin möhkəmlənməsinə mühüm töhfələr verib. Keçən il Şuşada ilk qeyri-rəsmi Zirvə Görüşü, bu yaxınlarda isə Qəbələdə TDT Dövlət Başçıları Şurasının 12-ci Zirvə Görüşü keçirilib. Bu yüksəksəviyyəli görüşlərdə ölkələrimiz arasında təşkilat çərçivəsində əməkdaşlığın əsas məsələləri səmərəli şəkildə müzakirə edilib, Türk Dövlətləri Təşkilatının möhkəmlənməsinə, Türk dünyasının daha sıx birliyinə, onun siyasi, iqtisadi və hərbi gücünün artırılmasına, qlobal arenada güc mərkəzinə çevrilməsinə töhfə verən bəyannamələr imzalanıb. Birgə təşəbbüslər festivalların, sərgilərin, ədəbi gecələrin və konfransların təşkilindən tutmuş elm və təhsil müəssisələri arasında fəal əməkdaşlığa qədər geniş istiqamətləri əhatə edir.Türk Dövlətləri Təşkilatı çərçivəsində tədqiqatların aparılmasında, elm və təhsil əlaqələrinin möhkəmləndirilməsində mühüm rol oynayan Beynəlxalq Türk Akademiyası uğurla fəaliyyət göstərir. Biz TÜRKSOY, Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu, Türk Dövlətləri Parlament Assambleyası (TÜRKPA) və digər beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində də sıx əməkdaşlıq edirik. Bu, Azərbaycan ilə Qazaxıstan arasında etimadın yüksək səviyyəsinin daha bir göstəricisidir. 1926-cı ildə Bakıda keçirilmiş Birinci Türkoloji Qurultayın tarixi əhəmiyyətini də ayrıca qeyd etmək istərdim. Bu hadisə türk elminin, mədəniyyətinin, birliyinin inkişafında mühüm mərhələ oldu. Gələn il bu əlamətdar Forumun keçirilməsinin 100 illiyi tamam olur və Birinci Türkoloji Qurultayın ildönümünün TDT çərçivəsində təntənəli şəkildə qeyd edilməsi planlaşdırılır. Mədəni əlaqələrin inkişafı xalqlarımızın bir-birinə daha da yaxınlaşmasında, qardaşlıq əlaqələrinin möhkəmlənməsində mühüm rol oynayır. 2023-cü ildə Azərbaycanda Qazaxıstan, 2024-cü ildə isə Qazaxıstanda Azərbaycan Mədəniyyəti Günləri keçirilib. Belə tədbirlər xalqlarımız arasında yaradıcılıq əlaqələrinin dinamik inkişafını əks etdirir və iki ölkənin mədəni ənənələrinin qarşılıqlı zənginləşməsinə töhfə verir. Qazax ədəbiyyatının inkişafında mühüm xidmətləri olan ən görkəmli simalardan biri Kemel Tokayevin “Gecə açılan atəş” adlı povestlər toplusunun Azərbaycan dilində nəşrini məmnunluqla qeyd etmək istərdim. Həmçinin 2023-cü ildə Bakıda Kemel Tokayevin 100, Mir Cəlal Paşayevin 115 illik yubileylərinə həsr olunmuş beynəlxalq konfrans keçirilib.
Bütün bunlarla yanaşı, təəssüf ki, bu gün Xəzər dənizi bir sıra ciddi ekoloji problemlərlə üz-üzədir. Ən aktual məsələlərdən biri dayazlaşma - həm ekoloji, həm də iqtisadi təhlükələr yaradan suyun səviyyəsinin sürətlə azalmasıdır. 2022-ci ildə keçirilən VI Xəzər Zirvə Görüşündə mən Xəzər dənizində ekoloji tarazlığın pozulması məsələsini qaldırdım. Təəssüf ki, o vaxtdan bəri vəziyyət ancaq pisləşib. Xəzərdə suyun səviyyəsi sürətlə aşağı düşür və bunun səbəbləri təkcə iqlim dəyişikliyi ilə bağlı deyil. Yaranmış şəraitdə bütün Xəzəryanı ölkələr arasında sıx əməkdaşlıq qurmaq, fəal elmi informasiya mübadiləsi aparmaq və nəticələrin yumşaldılması üçün əlaqələndirilmiş tədbirlər işləyib hazırlamaq çox vacibdir. Xəzər dənizinin səviyyəsinin aşağı düşməsi və bununla bağlı ekoloji dəyişikliklər biomüxtəlifliyi və ekosistemin dayanıqlılığını təhdid edir ki, bu, təbiətin mühafizəsi və ekoloji tarazlığın bərpası üçün əlaqələndirilmiş tədbirlərin görülməsi zərurəti yaradır. Bundan başqa, Azərbaycan, Qazaxıstan və digər Xəzəryanı ölkələr regional və beynəlxalq platformalarda Xəzərin mühafizəsi təşəbbüslərini fəal şəkildə irəli sürə bilərlər və bunu etməlidirlər. Artan transmilli ekoloji risklər şəraitində Xəzər dənizi, sadəcə, su hövzəsi deyil, bizim ortaq məsuliyyətimizin və birgə fəaliyyətimizin zəruriliyinin rəmzinə çevrilir.
Şamo Qasımov
Yeni Azərbaycan Partiyası Laçın rayon təşkilatının sədr müavini
Xəbər lenti
Hamısına bax
Dünya
21 Oktyabr 18:19
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 18:09
Analitik
21 Oktyabr 17:56
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 17:43
Yeni texnologiyalar
21 Oktyabr 17:25
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 17:21
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 16:55
Mədəniyyət
21 Oktyabr 16:40
Dünya
21 Oktyabr 16:34
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 16:22
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 16:09
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 16:07
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 16:05
Dünya
21 Oktyabr 15:21
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 15:20
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 15:14
Gündəm
21 Oktyabr 15:14
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 15:10
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 14:42
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 14:30
Dünya
21 Oktyabr 14:30
Gündəm
21 Oktyabr 14:28
Siyasət
21 Oktyabr 14:18
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 14:12
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 14:08
Sosial
21 Oktyabr 14:06
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 13:51
Gündəm
21 Oktyabr 13:49
Gündəm
21 Oktyabr 13:47
Dünya
21 Oktyabr 13:26
Dünya
21 Oktyabr 12:55
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 12:50
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 12:36
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 12:32
Dünya
21 Oktyabr 12:18
Gündəm
21 Oktyabr 12:15
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 12:05
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 11:58
YAP xəbərləri
21 Oktyabr 11:50
Gündəm
21 Oktyabr 11:46
Gündəm
21 Oktyabr 11:46
Gündəm
21 Oktyabr 11:28
Hadisə
21 Oktyabr 11:19
Siyasət
21 Oktyabr 10:53
İqtisadiyyat
21 Oktyabr 10:39
İqtisadiyyat
21 Oktyabr 10:33
İqtisadiyyat
21 Oktyabr 10:31
Sosial
21 Oktyabr 10:29
Gündəm
21 Oktyabr 10:16
Analitik
21 Oktyabr 10:15
Siyasət
21 Oktyabr 09:54
Dünya
21 Oktyabr 09:32
İqtisadiyyat
21 Oktyabr 09:10
Mədəniyyət
21 Oktyabr 08:49
Ədəbiyyat
21 Oktyabr 08:17
Siyasət
21 Oktyabr 08:17
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 23:52
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 23:48
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 23:10
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 22:46
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 22:19
Diaspor
20 Oktyabr 21:38
Siyasət
20 Oktyabr 21:37
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 21:16
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 21:09
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 20:57
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 20:14
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 19:43
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 19:21
YAP xəbərləri
20 Oktyabr 19:14
