İsveç və Finlandiya Türkiyəyə “təslim oldu”

Ana səhifə / Xarici siyasət / İsveç və Finlandiya Türkiyəyə “təslim oldu”

İsveç və Finlandiya Türkiyəyə “təslim oldu”

30.06.2022 [10:17]

Hər iki ölkə rəsmi Ankara qarşısında öhdəliklər götürdü

P.İSMAYILOV

NATO-nun Madrid sammitinin ilk günü gözlənilən nəticəni verdi. Belə ki, iyunun 28-də NATO-nun Madrid sammiti çərçivəsində Türkiyə, Finlandiya və İsveç heyətləri arasında görüş keçirilib. Baş tutan danışıqlardan sonra Türkiyə, İsveç və Finlandiya üçtərəfli Memorandum imzalayıb. Türkiyə mətbuatının yaydığı məlumata görə, rəsmi Ankara iki Skandinaviya ölkəsinin Şimali Atlantika Alyansına daxil olması üçün irəli sürdüyü tələblərin yerinə yetirilməsinə nail olub. İmzalanan Memoranduma əsasən rəsmi Ankaranın tələblərinə qarşı Skandinav ölkələri PKK və onun qalıqları ilə mübarizədə Türkiyə ilə tam əməkdaşlığa, terrorun bütün forma və təzahürləri ilə mübarizədə Türkiyə ilə həmrəylik nümayiş etdirilməsinə, PYD/YPG və FETÖ-yə dəstək verməmək öhdəliyinə razılaşıb. Bununla yanaşı, müdafiə sənayesi sahəsində embarqo məhdudiyyətlərinin qoyulmaması, əməkdaşlığın artırılması, terrorla mübarizə və müdafiə sənayesi üzrə İsveç və Finlandiyanın milli qanunvericiliyinə və təcrübələrinə düzəlişlər etmək öhdəliyi, terrorizm və mütəşəkkil cinayətkarlıqla mübarizə sahəsində kəşfiyyat məlumatlarının mübadiləsi üzrə strukturlaşdırılmış əməkdaşlıq mexanizminin yaradılması və terrorçu cinayətkarların ekstradisiyasına dair konkret addımların atılması və ikitərəfli müqavilə tənzimləmələrinin aparılması ilə bağlı razılaşma sənəddə öz əksini tapıb. İsveç və Finlandiya PKK, onun qolları və cəbhə təşkilatlarının pul toplama və işə götürmə fəaliyyətlərinin qadağan edilməsi, onların araşdırılması, Türkiyəyə qarşı terror təbliğatının qarşısının alınması, hər iki ölkənin Aİ təhlükəsizlik mexanizmlərində, o cümlədən PESKO (Aİ Daimi Strukturlaşdırılmış Əməkdaşlıq Prosesi) ən geniş iştirakının dəstəklənməsi ilə bağlı da öhdəlik götürüb. Memoranduma əsasən bu addımların icrasına nəzarət etmək üçün Ədliyyə, Kəşfiyyat və Təhlükəsizlik qurumlarının iştirakı ilə Daimi Birgə Mexanizmin yaradılması da üçtərəfli razılaşmada öz əksini tapıb.

Yeri gəlmişkən, NATO Baş katibi Yens Stoltenberq Türkiyə, İsveç və Finlandiya liderlərinə təşəkkür edib. NATO Baş katibi “Twitter”də bildirib ki, indi bizim Finlandiya və İsveçin NATO-ya üzv olmasına yol açan sazişimiz var. Bu tarixi qərarı mümkün edən konstruktiv ruha görə prezident Ərdoğana, Niinistoya və İsveçin baş nazirinə təşəkkür edirəm.

ABŞ Prezidenti Cozef Bayden də İsveç, Finlandiya və Türkiyəni NATO üzvlüyü ilə bağlı razılığa gəlmələri münasibətilə təbrik edib. Ağ Evin sahibi də bu barədə twitterdə yazıb. “Finlandiya, İsveç və Türkiyəni üçtərəfli memorandumun imzalanması münasibətilə təbrik edirik - bu, NATO-nun Finlandiya və İsveçi alyansa qoşulmağa dəvət etməsi istiqamətində mühüm addımdır. Nəticədə, bu, bizim ittifaqımızı gücləndirəcək və kollektiv təhlükəsizliyimizi artıracaq. Bu, NATO sammiti üçün əla başlanğıcdır”- o, qeyd edib.

Göründüyü kimi, artıq regional deyil, qlobal oyunçuya çevrilən Türkiyə özünün dövlət maraqlarını ən yüksək səviyyədə qorumağı bacarır. İllərdir ki, terrorla mübarizə aparan, bu yolda nəinki özünün müttəfiqlərindən dəstək almayan, hətta terrorun stimullaşdırılması ilə üz-üzə qalan rəsmi Ankara “köhnə qitə”ni öz mövqeyinə uyğunlaşdırdı. Dünyanın aparıcı siyasi mütəxəssisləri bunu Türkiyənin, Prezident Ərdoğanın qələbəsi hesab edirlər. Onların fikrincə, bu addım Türkiyənin siyasi mühitdə, o cümlədən regional problemlərin həllində rolunu daha da gücləndirəcək. Bu kimi sazişlər bəzi dövlətlərin gizlin şəkildə terroru dəstəkləməsi faktlarına qarşı artıq açıq mübarizənin aparılması üçün hüquqi əsaslar formalaşdırır.

Paylaş:

Baxılıb: 139 dəfə