Bazar ertəsi günləri stres artır – TƏDQİQAT
11.10.2025 [20:44]
Alimlər müəyyən ediblər ki, bazar ertəsi günləri insan orqanizminə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərərək stres və həyəcan səviyyəsini artırır ki, bu da uzunmüddətli dövrdə sağlamlığa zərər vura bilər.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə “Scientific American” portalı yazır.
Elmi araşdırmaların nəticələrinə görə, iş həftəsinin başlanğıcı bioloji cəhətdən ölçüləbilən stres amilidir. Xüsusilə, bazar ertəsi günləri digər günlərlə müqayisədə narahatlıq, stres və hətta intihar meyilləri səviyyəsi daha yüksək olur. Müxtəlif ölkələrdə aparılan tədqiqatlar göstərib ki, bazar ertəsi günləri qəfil ürək tutmaları və digər ürək-damar xəstəlikləri nəticəsində ölüm ehtimalı bütün yaş qruplarından olan qadın və kişilər arasında 19 faiz artır.
Alimlərin qeyd etdiyinə görə, bazar ertəsinin təsiri sadəcə qısamüddətli əhval dəyişiklikləri ilə məhdudlaşmır. İş həftəsinin ilk günü narahatlıqdan şikayətlənən insanlarda bir neçə ay ərzində stresə cavab sisteminin aktivliyi yüksək səviyyədə qalır. Bu effekt artıq işləməyən yaşlı insanlarda da müşahidə olunur ki, bu da bazar ertəsi stresinin orqanizm üçün uzunmüddətli yükə çevrilə biləcəyini göstərir.
Tədqiqat çərçivəsində 50 yaşdan yuxarı 10 mindən çox Britaniya sakini araşdırılıb. Nəticələrə görə, bazar ertəsi günü müşahidə edilən narahatlıq kortizol, yəni stres hormonu səviyyəsini digər günlərlə müqayisədə əhəmiyyətli dərəcədə artırır. Alimlərin fikrincə, bu, istirahət günlərindən strukturlaşdırılmış iş həftəsinə keçid və həftənin əvvəlində yaranan yüksək qeyri-müəyyənlik hissi ilə əlaqədardır.
Tədqiqat müəllifləri qeyd edirlər ki, bəzi insanlar üçün “bazar ertəsi sindromu” ilkin stres amili aradan qalxdıqdan sonra belə orqanizmin avtomatik reaksiyasına çevrilir. Hər həftə təkrarlanan bu stres zamanla yığılaraq stres sisteminin tənzimlənməsində pozuntulara, nəticədə isə xroniki xəstəliklərin inkişaf riskinin artmasına səbəb ola bilər.
Alimlər vurğulayırlar ki, beynin stresə reaksiyası plastik xarakter daşıyır və dəyişə bilər. Meditasiya, şüurlu nəfəsalma, müntəzəm fiziki fəaliyyət və yuxu gigiyenasına riayət etmək kimi emosional tənzimləməyə yönəlmiş praktikalardan istifadə beynin həftəlik fəaliyyət dövrünü bərpa etməyə və sağlamlıq risklərini azaltmağa kömək edir.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Dünya
01 Noyabr 15:37
Sosial
01 Noyabr 14:19
Dünya
01 Noyabr 13:45
YAP xəbərləri
01 Noyabr 13:28
Gündəm
01 Noyabr 12:48
İqtisadiyyat
01 Noyabr 12:31
Siyasət
01 Noyabr 12:19
İqtisadiyyat
01 Noyabr 11:57
Xəbər lenti
01 Noyabr 11:46
Gündəm
01 Noyabr 11:44
MEDİA
01 Noyabr 11:42
Siyasət
01 Noyabr 11:28
Analitik
01 Noyabr 10:53
Siyasət
01 Noyabr 10:38
Sosial
01 Noyabr 10:16
Analitik
01 Noyabr 09:52
Analitik
01 Noyabr 09:35
Sosial
01 Noyabr 09:13
MEDİA
01 Noyabr 08:59
Ədəbiyyat
01 Noyabr 08:24
Dünya
31 Oktyabr 23:46
Siyasət
31 Oktyabr 23:41
Daxili siyasət
31 Oktyabr 23:32
YAP xəbərləri
31 Oktyabr 23:27
Siyasət
31 Oktyabr 23:22
Dünya
31 Oktyabr 23:18
Dünya
31 Oktyabr 22:51
Dünya
31 Oktyabr 22:45
Dünya
31 Oktyabr 22:17
Dünya
31 Oktyabr 21:59
Dünya
31 Oktyabr 21:26
YAP xəbərləri
31 Oktyabr 21:05
Dünya
31 Oktyabr 20:58
Hadisə
31 Oktyabr 20:35
Sosial
31 Oktyabr 20:19
İqtisadiyyat
31 Oktyabr 19:46
Dünya
31 Oktyabr 19:31
Sosial
31 Oktyabr 19:11
Siyasət
31 Oktyabr 18:33
YAP xəbərləri
31 Oktyabr 18:14
YAP xəbərləri
31 Oktyabr 18:02
YAP xəbərləri
31 Oktyabr 17:53
YAP xəbərləri
31 Oktyabr 17:50
İqtisadiyyat
31 Oktyabr 17:25
Hadisə
31 Oktyabr 17:09
Dünya
31 Oktyabr 16:41
Siyasət
31 Oktyabr 16:19
Sosial
31 Oktyabr 16:18
Hadisə
31 Oktyabr 16:13
Dünya
31 Oktyabr 15:32
Dünya
31 Oktyabr 15:06
Hadisə
31 Oktyabr 14:53
Sosial
31 Oktyabr 14:52
Dünya
31 Oktyabr 14:20
Dünya
31 Oktyabr 13:53
Dünya
31 Oktyabr 13:30
Dünya
31 Oktyabr 13:19
Dünya
31 Oktyabr 12:46
YAP xəbərləri
31 Oktyabr 12:33
Siyasət
31 Oktyabr 12:25
Elanlar
31 Oktyabr 12:07
Sosial
31 Oktyabr 11:52
Elm
31 Oktyabr 11:50
Hadisə
31 Oktyabr 11:37
Siyasət
31 Oktyabr 11:20
Siyasət
31 Oktyabr 11:08
Hadisə
31 Oktyabr 11:07
İqtisadiyyat
31 Oktyabr 10:53
İqtisadiyyat
31 Oktyabr 10:52
İqtisadiyyat
31 Oktyabr 10:49
| B | Be | Ça | Ç | Ca | C | Ş |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 |
