/ / Azərbaycanın sürətli sosial-iqtisadi inkişaf dinamikasında regionların payı mütəmadi olaraq artır
Azərbaycanın sürətli sosial-iqtisadi inkişaf dinamikasında regionların payı mütəmadi olaraq artır
06.08.2015 [00:19]
Regionların inkişafı bütövlükdə respublikanın ümuminkişaf göstəricilərinə təsir edən mühüm faktordur
Sirr deyil ki, spesifik milli inkişaf modelinə malik olan Azərbaycanın tərəqqisi konseptual əsaslara söykənir və müasir çağırışlara cavab verir. Əlbəttə ki, həyata keçirilən institusional islahatlar, praqmatik tədbirlər davamlı iqtisadi inkişafın əsası qismində çıxış edir. Statistik göstəricilər sosial-iqtisadi siyasətin səmərəliliyini əks etdirməklə yanaşı, gələcəyə nikbin baxmağa əsas verir. Belə ki, Azərbaycan iqtisadiyyatı son 6 ayda 5,7 faiz artıb. Buna paralel olaraq qeyri-neft sektorunda 9,2 faiz artım qeydə alınıb, sənaye istehsalı isə təxminən 4 faiz artıb. Bu sırada qeyri-neft sənayesinin 14 faizdən çox artmasını da xüsusi vurğulamaq lazımdır.
Azərbaycanın dinamik iqtisadi tərəqqisi bütün sahələrin paralel inkişafına strateji töhfələr verir
O da bəllidir ki, Azərbaycanın dinamik iqtisadi tərəqqisi bütün sahələrin paralel inkişafına strateji töhfələr verir. İqtisadiyyatın şaxələndirilməsi, qeyri-neft sektorunun dinamik inkişafının təmin edilməsi, rəqabətqabiliyyətliliyin artırılması və bu sahəyə investisiya qoyuluşunun sürətləndirilməsi Azərbaycanın sosial-iqtisadi inkişaf siyasətinin prioritet istiqamətlərindəndir. Bu siyasətə uyğun olaraq, ölkəmizdə qeyri-neft sektorunun mühüm bölməsi olan sənayenin inkişafına xüsusi əhəmiyyət verilir. Zəngin yerli xammal, nəhəng və çoxşəbəkəli sənaye kompleksinin imkanlarının səfərbər edilməsi sənaye sektorunun son illərdə keyfiyyət və kəmiyyət baxımından sıçrayışına təkan verib. Sənayenin strukturuna diqqət yetirdikdə qeyri-neft sənayesi sahələrinin artım tempinin daha yüksək olduğunu görmək mümkündür. Başqa sözlə, rəqabətədavamlı istehsal və emal müəssisələrinin yaradılması, yerli istehsalın stimullaşdırılması, sahibkarlara güzəştli maliyyə yardımı mexanizmlərinin gücləndirilməsi, habelə sənaye potensialının möhkəmləndirilməsi istiqamətində görülən işlər inkişaf dinamikasını qeyri-neft sektorunun xeyrinə dəyişib.
Regionların sosial-iqtisadi inkişafı ilə bağlı qəbul edilən Dövlət proqramları bölgələrin tarazlı inkişafını şərtləndirir
Əsas məqam isə odur ki, Azərbaycanın sürətli sosial-iqtisadi inkişaf dinamikasında regionların payı ilbəil artır. Bu da, ilk növbədə, bölgələrin ənənələri, inkişaf perspektivləri, əmək resursları və digər cəhətlər nəzərə alınmaqla qəbul edilən məqsədli Dövlət proqramları nəticəsində mümkün olur. Vurğulamaq gərəkdir ki, regionların sosial-iqtisadi inkişafı ilə bağlı qəbul edilən Dövlət proqramları bölgələrin tarazlı inkişafını şərtləndirir. Belə ki, Dövlət proqramları çərçivəsində respublikanın bütün bölgələrində yeni yollar çəkilib və ya yenidən qurulub, çoxlu sayda körpülər, yol qovşaqları tikilib, kommunal infrastruktur daha da yaxşılaşdırılıb, rabitə və digər xidmətlərin səviyyəsi yüksəlib, çoxsaylı sənaye, kənd təsərrüfatı, xidmət, ticarət müəssisəsi fəaliyyətə başlayıb.
Dövlət başçısı İlham Əliyev 2003-cü ildə vəzifəsinin icrasına başlayarkən regionların sosial-iqtisadi inkişafını Özünün fəaliyyətinin əsas istiqamətlərindən biri kimi elan etmişdi. Bu hədəfə çatmaq üçün ötən müddət ərzində regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair 3 Dövlət Proqramı hazırlanıb və 2-si artıq uğurla həyata keçirilib. Hazırda isə üçüncü Dövlət Proqramı icra edilir. 2004-cü il fevralın 11-də təsdiqlənmiş “Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nı bölgələri dirçəldən mühüm ilkin konsepsiya adlandırmaq olar. 2004-2008-ci illəri əhatə edən ilk proqramda qarşıya qoyulan hədəflərə vaxtından tez çatmaq mümkün olub.
Regionların inkişafına dair birinci Dövlət Proqramının uğurla həyata keçirilməsinin ardınca 2009-cu il aprelin 14-də “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı” təsdiqləndi. Həmin proqramda qarşıya qoyulan vəzifələr də uğurla yerinə yetirildi. Nəticədə yerlərdə istehsal və emal potensialı gücləndirildi. Əvvəlki illərdə yaradılan baza və qazanılan təcrübə 2014-2018-ci illəri əhatə edən sayca üçüncü Dövlət Proqramının qəbul edilməsi üçün möhkəm əsas oldu. Hazırda yeni Dövlət Proqramı da böyük müvəffəqiyyətlə yerinə yetirilir.
Bu gün bölgələrin hər bir guşəsində genişmiqyaslı quruculuq işlərinin aparılması, yeni yolların çəkilməsi, su və kanalizasiya xətlərinin dəyişdirilməsi, qazlaşdırmanın aparılması, məktəb, xəstəxana və digər sosial obyektlərin istifadəyə verilməsi hazırkı müasir inkişaf mərhələsinin reallıqlarıdır. Amma qarşıdakı illərdə yeni dövrün tələbləri başqa cür olacaq. Azərbaycan inkişaf etdikcə ölkə qarşısında yeni proqressiv meyillərə uyğun sosial-iqtisadi məsələlər meydana çıxmaqdadır. Dövlət isə bütün bu tədbirləri də perspektiv inkişaf planında nəzərə alacaq, gələcəkdə daha yeni layihələrin hazırlanaraq həyata keçirilməsinə qərar verəcək.
Şübhəsiz, regionların inkişafı bütövlükdə respublikanın ümuminkişaf göstəricilərinə təsir edən mühüm faktordur. Bununla yanaşı, ayrı-ayrı rayonların inkişaf göstəriciləri milli tərəqqidə özünəməxsus yer tutur. Məsələn, cari ilin birinci yarısında Samux rayonunun ümuminkişaf göstəriciləri bu qəbildən olan nümunələr sırasındadır. Belə ki, rayon iqtisadiyyatının inkişafı istiqamətində müəyyən tədbirlər və geniş tikinti - quruculuq, abadlıq işləri həyata keçirilib. 6 ay ərzində bütün sahələrdə müsbət nəticələr əldə olunub. İlin əvvəlindən 47 milyon 468,7 min manatlıq və ya əvvəlki illə müqayisədə 5,4 faiz çox məhsul istehsal edilib və xidmətlər göstərilib. Nəqliyyat müəssisəsi 1288,8 min manatlıq və ya 4,8 faiz çox, rabitə müəssisələri 323,6 min manatlıq və ya 4,8 faiz çox xidmətlər göstərib. Bütün maliyyə mənbələri hesabına əsas kapitala yönəldilən investisiya 9 faiz artaraq 3 milyon 59 min manat təşkil edib. Tikinti-quraşdırma işlərinə qoyulan investisiyanın həcmi 2 milyon 820 min manat və ya 13,1 faiz çox olub. Bununla yanaşı, pərakəndə ticarət şəbəkəsində əhaliyə 40 milyon 466,6 min manatlıq və ya 9 faiz çox istehlak malları satılıb. Əhaliyə 11 milyon 357,6 min manatlıq pullu xidmət göstərilib ki, bu da əvvəlki ilin müvafiq dövründəkindən 48,6 faiz çoxdur. Eyni zamanda, əhalinin məşğulluğu yenə də diqqət mərkəzində saxlanılıb və sahibkarlara yaradılan münbit şəraitin nəticəsidir ki, hesabat dövründə 421-i daimi olmaqla 476 yeni iş yeri yaradılıb. Yaradılmış yeni iş yerlərindən 211-i Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu tərəfindən rayon sahibkarlarına 81 layihə üzrə verdiyi 1066 min manat güzəştli kreditin hesabınadır.
Beləliklə, Azərbaycanda regionların sosial-iqtisadi inkişafı ilə bağlı qəbul edilmiş Dövlət proqramlarında nəzərdə tutulmuş tədbirlərin uğurla yerinə yetirilməsi ölkə iqtisadiyyatının dayanıqlı inkişafını təmin etməklə yanaşı, işsizliyin aradan qaldırılması prosesinə əhəmiyyətli zəmin yaradıb. Regionların sosial-iqtisadi inkişafını əsaslandıran Dövlət proqramlarının ən mühüm tədbirlərindən biri yoxsulluğun azalmasına yönəlib. Yoxsulluğa qarşı mübarizənin vacib şərtlərindən birini bölgələrdə yaşayış şəraitini yaxşılaşdırmaq və çoxlu sayda yeni iş yerləri yaratmaq təşkil edir. Bölgələrdə yeni iş yerlərinin açılması və işsizlik probleminin, demək olar ki, həlli ölkəmizdə yoxsulluğun aradan qaldırılmasına əhəmiyyətli təsir edib.
Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət proqramlarının uğurla yerinə yetirilməsindən söhbət açarkən bölgələrdə yüksək səviyyədə reallaşdırılan infrastruktur layihələrini xüsusi qeyd etmək lazımdır. İndiyədək Azərbaycanın bütün bölgələrində güclü, müasir infrastruktur qurulması istiqamətində böyük iş həcmi yerinə yetirilib və bir sıra layihələr də hazırda uğurla reallaşdırılır. Bu kontekstdə cari ilin birinci yarısında Samux rayonunun timsalında bir sıra göstəricilərə nəzər yetirək. Beləliklə, rayon ərazisində Heydər Əliyev prospektinin başlanğıc hissəsində N.Gəncəvi və M.Ə.Sabir küçələri arasında 150 metr uzunluğunda yeni yol salınıb, yolun sağ və sol tərəflərinə 300 p.metr bordür düzülüb. Buna paralel olaraq şəhərin Alıncalı küçəsində 1,2 km uzunluğunda yeni asfalt örtüyü salınıb, əhalinin istifadəsi üçün 550 metr uzunluğunda su xətti çəkilib. Qələbə və Nəsimi küçələrində ümumilikdə 0,8 km uzunluğunda yenidənqurma işləri aparılaraq asfalt örtüyü salınıb. Eyni zamanda, Məhəmməd Əsədov küçəsinin əsaslı təmirinə başlanıb, su arxları, suötürücü borular və kommunikasiya xətləri yenilənib, küçənin işıqlanma sisteminin qurulması üçün hazırlıq işləri aparılıb və hazırda işlər davam etdirilir. Seyidlər kəndinin mərkəzi hissəsindən keçən yola 500 metr uzunluğunda yeni asfalt örtüyü salınıb. Həmçinin, birinci yarımildə Qarayeri-Qaraarx yolunun əsaslı təmirinə başlanıb, hazırkı vaxta yolun 2 km-lik hissəsinə yeni asfalt örtüyü salınıb. Rayonun Qarayeri və Qırmızı Samux qəsəbələrində, Sarıqamış, Qovlarsarı, Yenikənd, Salahlı, Burunqovaq və Hacıalılı kəndlərində daxili küçə və yollarda təmir işləri aparılıb. Bu istiqamətdə də işlər davam etdirilir.
Beləliklə, müasir qlobal çağırışlara müvafiq milli tərəqqi modelinə malik olan Azərbaycanın ümuminkişaf dinamikasında regionların sosial-iqtisadi inkişafı özünəməxsus yer tutur.
Nurlan QƏLƏNDƏRLİ
Xəbər lenti
Hamısına bax
Analitik
20 Sentyabr 10:34
Analitik
20 Sentyabr 10:15
YAP xəbərləri
20 Sentyabr 09:54
Analitik
20 Sentyabr 09:29
Analitik
20 Sentyabr 09:12
Sosial
20 Sentyabr 08:56
Ədəbiyyat
20 Sentyabr 08:32
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 23:19
Siyasət
19 Sentyabr 22:15
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 22:15
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 22:00
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 21:14
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 20:42
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 20:10
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 19:07
Xəbər lenti
19 Sentyabr 18:49
Dünya
19 Sentyabr 18:25
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 18:01
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 18:00
Xəbər lenti
19 Sentyabr 17:54
Dünya
19 Sentyabr 17:19
Elm
19 Sentyabr 17:09
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 17:06
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 17:05
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 17:03
Dünya
19 Sentyabr 16:51
Dünya
19 Sentyabr 16:22
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 16:11
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 16:04
Dünya
19 Sentyabr 15:33
Dünya
19 Sentyabr 15:12
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 15:02
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 15:01
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 15:00
Dünya
19 Sentyabr 14:48
Formula 1
19 Sentyabr 14:47
Xəbər lenti
19 Sentyabr 14:46
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:46
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:43
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:41
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:40
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:39
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:38
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:37
Dünya
19 Sentyabr 14:32
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:21
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:18
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:16
Dünya
19 Sentyabr 14:15
Dünya
19 Sentyabr 13:59
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 13:27
Dünya
19 Sentyabr 13:10
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 13:07
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 13:00
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 12:58
Dünya
19 Sentyabr 12:27
Gündəm
19 Sentyabr 12:25
Gündəm
19 Sentyabr 12:23
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 12:17
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 12:17
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 12:10
Dünya
19 Sentyabr 12:08
Dünya
19 Sentyabr 11:53
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 11:37
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 11:17
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 11:06
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 11:00
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 10:58
Gündəm
19 Sentyabr 10:58
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 10:53
