Yerli sənayedə İsrail PUA-ları
30.11.-0001 [00:00]
Mübariz ABDULLAYEV
Hazırda Azərbaycan-İsrail münasibətləri müxtəlif istiqamətlərdə yüksək dinamikaya malikdir. İki ölkə arasında münasibətlərin daha da möhkəmlənməsi bütövlükdə bölgənin təhlükəsizliyinə mühüm töhfədir. Şübhə yoxdur ki, bu günlərdə Təl-Əvivdə Azərbaycan səfirliyinin fəaliyyətə başlaması ikitərəfli əlaqələrdə yeni mühüm səhifə açacaq və hər iki ölkənin siyasi və təhlükəsizlik maraqlarına xidmət edəcək.
Hərbi sahədə əməkdaşlıq
Çoxtərəfli Azərbaycan-İsrail münasibətlərinin mühüm istiqamətlərindən biri isə hərbi sahəni əhatə edir. Qısa müddətdə özünün Silahlı Qüvvələrini gücləndirərək dünyanın ən güclü 50 ordusu sırasına yüksəldən Azərbaycan həmçinin ölkədə milli müdafiə sənayesinin qurulmasına nail olub. Milli müdafiə sənayemizdə təxminən 1000-dən çox adda hərbi təyinatlı məhsul istehsalının mənimsəməsi son dərəcə qürurverici haldır. Bu məhsullar daxili tələbata yönəldilməklə yanaşı, həm də 30-dan çox ölkəyə ixrac edilir.
Azərbaycan yeni müasir silahların istehsalında xarici ölkələrin şirkətləri ilə əməkdaşlıq praktikasından da geniş istifadə edir. Bu sırada dost İsrail şirkətləri də yer alırlar. “Hazırda Azərbaycan İsraillə birlikdə pilotsuz uçuş aparatı istehsal edir”. Bunu müdafiə sənayesi naziri Mədət Quliyev Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasında tələbələrlə görüşü zamanı bildirib. Nazirin sözlərinə görə, müasir müharibələrdə insansız idarə olunan silahlar çox önəmlidir. Mədət Quliyev qeyd edib ki, gələcəkdə Azərbaycandan tələbələri ABŞ və Türkiyəyə müdafiə sənayesi sahəsində təcrübəyə göndərməyi planlaşdırırlar.
Qeyd edək ki, Azərbaycanla İsrail şirkətləri arasında PUA-ların istehsalı hələ bir neçə il bundan əvvəl qaydaya salınıb. Bu sırada “Şərq” İstehsalat Birliyinin müvafiq müəssisəsində hazırlanan “Zərbə”, İsrailin “Aeronautics” şirkəti ilə müştərək əsasda “Azad Systems” müəssisəsində istehsal olun “Pegasus 120” adlanan PUA-ları nümunə göstərə bilərik. Perspektivdə isə Azərbaycanda İsrail şirkətlərinin iştirakı ilə PUA istehsalının daha da genişləndirilməsi hədəflənib. Cari il fevralın 20-24-də Əbu-Dabidə (Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri) keçirilən IDEX-2023 beynəlxalq müdafiə sərgi-konfransı çərçivəsində Azərbaycanın müdafiə sənayesi naziri Mədət Quliyev ilə İsrailin “Aeronavtika Moşe Elazar” şirkətinin rəhbəri arasında görüş keçirilib. Görüşdə İsrail şirkəti ilə Müdafiə Sənayesi Nazirliyi arasında pilotsuz uçuş aparatlarının birgə istehsalı sahəsində əməkdaşlığın daha da genişləndirilməsinə dair fikir mübadiləsi aparılıb.
Nə üçün İsrail PUA-ları
44 günlük müharibə bir daha təsdiqlədi ki, indiki dövrdə döyüşləri PUA-larsız təsəvvür etmək mümkün deyil. Bəs nə üçün Azərbaycan pilotsuz uçuş aparatlarının yeni nəslinin istehsalında məhz İsrail şirkətlərinin təcrübəsindən bəhrələnməyə çalışır? Bunun iki mühüm səbəbini qeyd edə bilərik:
Birincisi, İsrail Azərbaycanla hərbi sahədə əməkdaşlıq etməyə hazır ölkədir. Sirr deyil ki, indiki dövrdə Azərbaycan kimi ölkələr üçün güclü hərbi potensiala malik dövlətlərlə hərbi-texniki sahədə sıx əməkdaşlıq qurmaq elə də asan məsələ deyil. Prezident İlham Əliyevin də dəfələrlə diqqətə çatdırdığı kimi, hazırda ölkələrin silah, hərbi texnika tədarükündə müəyyən problemlər yaşanır. İstehsalçılar müasir hərbi texnikanı heç də hamıya satmırlar. Bu baxımdan Azərbaycanla İsrail arasında hərbi sahədə əməkdaşlığın genişlənməsi təqdirəlayiq haldır.
İkincisi, İsrail hərbi texnika istehsalında bütün dünya üzrə öncül yerlərdən birini tutan ölkədir. O cümlədən İsrail PUA istehsalı üzrə dünyada ilk beşliyə daxildir. Dost ölkədə pilotsuz uçuş aparatlarının istehsalının yüksək səviyyədə mənimsənilməsində “Elbit Systems”, “Aeronautics”, IAI və “UVision” kimi şirkətlərin xüsusi rolu var. Həmin şirkətlər indiyədək “Hermes”, “Darter”, “Sniper”, “Skylark”, “SkyStriker” və digər adda pilotsuz uçuş aparatları təqdim ediblər. Çoxməqsədli olan, optimal sürət yığan, havada uzun müddət qalan, daha çox yük götürə bilən, eyni zamanda yüksək dəqiqliyi ilə seçilən həmin PUA-lar öz oxşarları ilə müqayisədə rəqib tanımırlar. Yeri gəlmişkən, 44 günlük Vətən müharibəsidə Türkiyə istehsalı olan “Bayraktar”larla yanaşı, İsraildən tədarük edilən “HERON”, ortaölçülü çoxməqsədli “HERMES 900”, “HERMES 450”, “HAROP” pilotsuz uçuş aparatları düşmənin ölüm kabusuna çevrilmişdi.
Ekspertlər İsrail şirkətləri ilə PUA istehsalının genişləndirilməsinin Ordumuzun təchizatının möhkəmlənməsinə müsbət təsir göstərəcəyini bildirirlər. “Yeni Azərbaycan”a açıqlama verən hərbi ekspert Ədalət Verdiyev hazırda PUA-ların istehsalının artırılmasının ixrac nöqteyi-nəzərindən də əhəmiyyətli olduğunu bildirib: “İsrail Azərbaycan müdafiə sənayesinin qurulmasına ən fəal şəkildə dəstək verən ölkədir. İsrail PUA-larının ölkəmizdə istehsalının genişləndirilməsi bizə bir sıra dividendlər gətirə bilər. Yaxşı haldır ki, Azərbaycan Müdafiə Sənayesi Nazirliyi dünyada yüksək ixrac potensialına malik məhsulların istehsalına önəm verir. Hesab edirəm ki, biz qardaş Türkiyənin, İsrailin piotsuz uçuş aparatlarının istehsalında əldə etdikləri nailiyyətlərdən yararlanmalıyıq və müdafiə sənayemizi də bu istiqamətdə inkişaf etdirməliyik.
Xəbər lenti
Hamısına baxDünya
27 Noyabr 21:25
Elm
27 Noyabr 21:04
Dünya
27 Noyabr 20:46
Hadisə
27 Noyabr 20:36
Sosial
27 Noyabr 20:22
Dünya
27 Noyabr 19:51
Dünya
27 Noyabr 19:32
Dünya
27 Noyabr 19:15
Sosial
27 Noyabr 18:31
İqtisadiyyat
27 Noyabr 17:25
YAP xəbərləri
27 Noyabr 17:12
İdman
27 Noyabr 17:02
Xəbər lenti
27 Noyabr 17:00
YAP xəbərləri
27 Noyabr 16:32
Sosial
27 Noyabr 16:32
İqtisadiyyat
27 Noyabr 16:17
YAP xəbərləri
27 Noyabr 15:28
Xəbər lenti
27 Noyabr 14:58
Dünya
27 Noyabr 14:49
Dünya
27 Noyabr 14:35
Siyasət
27 Noyabr 14:14
Sosial
27 Noyabr 12:46
Gündəm
27 Noyabr 12:44
Sosial
27 Noyabr 12:04
Sosial
27 Noyabr 12:04
İqtisadiyyat
27 Noyabr 12:03
İqtisadiyyat
27 Noyabr 12:01
Gündəm
27 Noyabr 11:45
Gündəm
27 Noyabr 11:37
Sosial
27 Noyabr 11:24
Dünya
27 Noyabr 11:23
Gündəm
27 Noyabr 11:12
Siyasət
27 Noyabr 11:01
Siyasət
27 Noyabr 10:54
Siyasət
27 Noyabr 10:35
Analitik
27 Noyabr 10:19
Ədəbiyyat
27 Noyabr 09:57
Analitik
27 Noyabr 09:33
Maraqlı
27 Noyabr 09:15
MEDİA
27 Noyabr 08:53
Sosial
27 Noyabr 08:30
Dünya
26 Noyabr 23:35
Sosial
26 Noyabr 23:17
Dünya
26 Noyabr 22:51
Dünya
26 Noyabr 22:18
Dünya
26 Noyabr 21:40
Dünya
26 Noyabr 21:26
Dünya
26 Noyabr 20:54
Dünya
26 Noyabr 20:19
İqtisadiyyat
26 Noyabr 19:43
Dünya
26 Noyabr 19:17
Siyasət
26 Noyabr 18:29
Dünya
26 Noyabr 17:36
YAP xəbərləri
26 Noyabr 17:28
Elm
26 Noyabr 17:11
YAP xəbərləri
26 Noyabr 16:25
YAP xəbərləri
26 Noyabr 16:08
Gündəm
26 Noyabr 15:46
Gündəm
26 Noyabr 15:44
İqtisadiyyat
26 Noyabr 15:38
YAP xəbərləri
26 Noyabr 15:17
İdman
26 Noyabr 15:16
Hadisə
26 Noyabr 15:16
Dünya
26 Noyabr 14:36
Dünya
26 Noyabr 13:55
Siyasət
26 Noyabr 13:40
Sosial
26 Noyabr 13:38
Dünya
26 Noyabr 13:16
Maraqlı
26 Noyabr 12:48
İqtisadiyyat
26 Noyabr 12:32

