Suriyadakı müharibə bütün Yaxın Şərq regionunu təhdid edir

Bakı:

21°C

68%

13m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Dünya / Suriyadakı müharibə bütün Yaxın Şərq regionunu təhdid edir

Suriyadakı müharibə bütün Yaxın Şərq regionunu təhdid edir

17.10.2012 [23:32]

Əsəd rejimi ölkədəki qırğınlara son qoyulması üçün beynəlxalq ictimaiyyətin rəyini nəzərə almalıdır
Suriyada vətəndaş müharibəsi davam edir. İqtidarla müxalif qüvvələr arasında silahlı qarşıdurmanın güclənməsi nəticəsində ölənlərin və didərgin düşənlərin sayı da gündən-günə artır. İndiyədək vətəndaş müharibəsində ölənlərin sayının 30 minə çatdığı bildirilir. Evlərini tərk etmək məcburiyyətində qalanlar əsasən, qonşu ölkələrə üz tuturlar. Ümumilikdə, münaqişə dövründə Suriyanı tərk edənlərin sayı 254 min nəfərdən çox hesab olunur. Türkiyədə sığınacaq tapan suriyalı qaçqınların sayı 99 min nəfərə çatıb. Livanda 63 mindən, İordaniyada 57 mindən, İraqda isə 36 mindən çox suriyalı qaçqın kimi qeydiyyatdadır.
Vətəndaş müharibəsinin uzanması konfliktin regiona yayılması təhlükəsini də qaçılmaz edə bilər. Xüsusən də, qonşu dövlətlər vəziyyətin gərginləşməsindən daha artıq narahatlıq duyurlar.
Belə ki, bir neçə gün əvvəl Türkiyənin Ağçaqala əyalətində Suriya mərmisinin partlamasından sonra 5 dinc sakinin ölümü ilə nəticələnən insidentdən sonra iki ölkə münasibətləri müharibə həddinə yaxınlaşıb. Raket hücumunun əvvəlcə Suriya hökumətinin silahlı qüvvələri tərəfindən gerçəkləşdirildiyi düşünülsə də, sonradan bu hücumu Türkiyə ilə sərhəddə yerləşən Azad Suriya Ordusunun hərbçiləri tərəfindən törədilməsi barədə informasiyalar yayılıb. İstənilən halda, bu insident iki ölkə arasındakı münasibətləri olduqca gərginləşdirib.
Bu hadisədən sonra NATO rəhbərliyi rəsmi Ankaraya açıq dəstəyini ifadə edib. Qurumun baş katibi Anders Foq Rasmussen alyansın Türkiyəni dəstəkləyəcəyini, bunun alyansın prinsiplərindən irəli gəldiyini bildirib.
Aparıcı dövlətlərin və region ölkələrinin Suriyadakı hadisələrə münasibətdə sərgilədiyi fərqli mövqe nəticəsində bu ölkə ətrafında demək olar ki, iki əsas cəbhələşmə meydana çıxıb. Bunlardan biri say baxımından mütləq çoxluq təşkil edən ABŞ, Avropa İttifaqı, Türkiyə, Misir və digər bir sıra Ərəb Dövlətləri liqası ölkələridir. Suriyada gedən proseslərə münasibətdə aktiv mövqe tutan bu ölkələr Bəşər Əsədin hakimiyyətdən getməli olması haqda beynəlxalq ictimaiyyətdə çoxluğun fikrini ifadə edirlər. Hazırda, Suriyadakı rejimin əsas müdafiəçiləri qismində Rusiya və İran çıxış edir. Bu ölkələr Suriyadakı münaqişənin kənar hərbi müdaxilə yolu ilə həllinə qarşıdırlar.
Bu arada, Suriyada zorakılığın davam etməsi Əsəd rejiminə qarşı beynəlxalq təzyiqlərin daha da güclənməsinə və bölgədə hərbi vəziyyətin gərginləşməsinə səbəb olur. Bəşər Əsədin BMT-nin birtərəfli atəşkəs elan olunması haqqında təklifini rədd etməsi isə konfliktin diplomatik yolla həlli şansını demək olar ki, sıfra endirib.
Bu günlərdə Türkiyə Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğan növbəti dəfə Suriya prezidenti Bəşər Əsədi ölkəsindəki qırğınlara son qoymağa çağırıb. “Suriya prezidenti Bəşər Əsəd 30 mindən çox adamı öldürərək, atasının rekordunu təzələməyə çalışır”, - deyə R.T.Ərdoğan bəyan edib. O, həmçinin, Türkiyənin Suriya məsələsində həssaslığının tamamilə qonşuluq hüququndan, qardaşlıq və qohumluq əlaqələrindən irəli gəldiyini bildirib.
Suriyada davam edən zorakılıqların bölgədəki təsirlərini azaltmaq üçün ABŞ İordaniyaya hərbi qüvvələr yerləşdirib. Məsələ ilə bağlı açıqlama verən Birləşmiş Ştatların müdafiə naziri Leon Panetta bildirib ki, belə bir addımın atılmasının əsas səbəblərindən biri regionda kimyəvi və bioloji silahların istifadəsi ilə bağlı yaranmış təhlükədir. Onun sözlərinə görə, ABŞ hərbi qüvvələri belə hallarla bağlı İordaniya hərbçilərinin hazırlıq səviyyəsini artırmağa çalışır: “Hazırda orada Baş Qərargahın təsis edilməsi üzrə işlər gedir. Biz, eyni zamanda, Suriyada baş verən hadisələrin regionda yaratdığı nəticələrlə bağlı addımlar ata bilmək üçün İordaniya hökuməti ilə münasibətlərimizi möhkəmləndirməyə çalışırıq”.
NATO kimi, ABŞ da Suriya məsələsində Türkiyəni dəstəklədiyini bildirib. Bu yöndə bəyanatlar Türkiyənin Suriya ilə sərhəddə mövqelərini gücləndirməsi ilə müşayiət olunur. Belə ki, Suriyadan gələn təhlükənin artması ilə əlaqədar Türkiyə ordusu sərhədyanı ərazilərdə ehtiyat tədbirlərini gücləndirir.
Görünən odur ki, Suriya daxilindəki müharibənin hələ də davam etməsi ölkənin içərisində və bütövlükdə regionda hərbi vəziyyəti, humanitar böhranı daha da ağırlaşdırır. Yaranmış vəziyyətin məsuliyyəti bütün tərəflərin üzərinə düşür, bu səbəbdən də Əsəd rejimi ölkədəki qırğınlara son qoyulması üçün zəruri addımlar atmalıdır. Əks təqdirdə, Suriyadakı münaqişənin sərhədləri genişlənərək, Yaxın Şərq regionunun böyük hissəsini əhatə edə bilər.
Hülya MƏMMƏDLİ

Paylaş:

Baxılıb: 1601 dəfə