Azərbaycançılıq İdeologiyası və Qlobal Kimlik

Bakı:

10 °C

32 %

13 m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / YAP xəbərləri / Azərbaycançılıq İdeologiyası və Qlobal Kimlik

Azərbaycançılıq İdeologiyası və Qlobal Kimlik

30.12.2025 [21:00]

Müasir dünyada qloballaşma prosesi xalqlar qarşısında həm imkanlar, həm də ciddi çağırışlar yaradır. Milli kimliyin qorunması və eyni zamanda qlobal məkanda fəal iştirak etmək zərurəti dövlətlər və xalqlar üçün əsas strateji məsələlərdən birinə çevrilmişdir. Azərbaycançılıq ideologiyası bu baxımdan unikal siyasi-fəlsəfi model kimi çıxış edərək milli dəyərlərlə qlobal kimlik arasında harmonik tarazlıq yaradır.

Azərbaycançılıq ideologiyasının əsasları Ulu Öndər Heydər Əliyev tərəfindən müstəqil Azərbaycan dövlətinin ideoloji dayağı kimi formalaşdırılmışdır. Bu ideologiya milli mənsubiyyətdən asılı olmayaraq Azərbaycan dövlətinə və onun dəyərlərinə sədaqəti əsas prinsip kimi qəbul edir. Dünya Azərbaycanlılarının I Qurultayında səsləndirilən ideyalar azərbaycançılığın yalnız ölkə daxilində deyil, dünya miqyasında birləşdirici güc olduğunu nümayiş etdirdi.

Azərbaycançılıq ideologiyası milli kimliyi etnik çərçivələrə həbs etmir. Əksinə, bu ideologiya açıq, inklüziv və müasir xarakter daşıyır. Məhz bu xüsusiyyət azərbaycançılığı qlobal kimlik anlayışı ilə uzlaşdıran əsas amildir. Dünya azərbaycanlıları yaşadıqları ölkələrin vətəndaşı olmaqla yanaşı, Azərbaycanla mənəvi, mədəni və siyasi bağlarını qoruyub saxlayırlar. Bu, ikili identikliyin ziddiyyət deyil, üstünlük yaratdığını göstərir.

Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi dövründə azərbaycançılıq ideologiyası yeni məzmun qazanaraq qlobal kontekstdə daha da aktuallaşdı. Qarabağ münaqişəsi və sonradan qazanılan Zəfər azərbaycançılığın yalnız ideoloji deyil, real siyasi güc olduğunu sübut etdi. Bu ideologiya dünya azərbaycanlılarını milli məqsədlər ətrafında səfərbər edərək qlobal informasiya və diplomatik mübarizədə təsirli vasitəyə çevrildi.

2022-ci ildə Şuşada keçirilən Dünya Azərbaycanlılarının V Qurultayı azərbaycançılıq ideologiyasının qlobal kimlik kontekstində yeni mərhələsini müəyyənləşdirdi. Şuşa Qurultayı göstərdi ki, azərbaycançılıq artıq yalnız tarixi yaddaşın qorunması deyil, həm də qalib dövlətin dəyərlərinin beynəlxalq müstəvidə təbliği deməkdir. Bu mərhələdə ideologiya daha aktiv, daha iddialı və strateji xarakter aldı.

Azərbaycançılıq ideologiyasının qlobal kimliklə uzlaşmasının mühüm istiqamətlərindən biri mədəni diplomatiyadır. Musiqi, ədəbiyyat, mətbəx və tarixi irs vasitəsilə Azərbaycan öz kimliyini dünya ictimaiyyətinə təqdim edir. Diaspor təşkilatları bu prosesdə əsas rol oynayaraq azərbaycançılığın qlobal platformalarda tanıdılmasına töhfə verirlər. Bu fəaliyyət milli kimliyin müasir və cəlbedici obrazını formalaşdırır.

Gənclərin azərbaycançılıq ideologiyasının daşıyıcısı kimi yetişdirilməsi qlobal kimlik strategiyasının əsas tərkib hissəsidir. Müasir dövrdə gənclər informasiya texnologiyaları və sosial şəbəkələr vasitəsilə qlobal auditoriyalara çıxış imkanına malikdirlər. Onların milli dəyərlərlə formalaşmış, lakin qlobal düşüncəyə açıq olması azərbaycançılığın gələcək davamlılığını təmin edir.

Azərbaycançılıq ideologiyası qlobal kimlik kontekstində sülh, tolerantlıq və multikulturalizm prinsiplərini də özündə ehtiva edir. Azərbaycan cəmiyyəti tarixən müxtəlif mədəniyyətlərin və dinlərin birgə yaşadığı məkan olmuşdur. Bu təcrübə azərbaycançılığı qlobal dünyada dialoq və qarşılıqlı hörmət modeli kimi təqdim etməyə imkan verir.

Nəticə etibarilə, azərbaycançılıq ideologiyası milli kimliyin qorunması ilə qlobal iştirak arasında körpü rolunu oynayır. Dünya Azərbaycanlılarının Qurultayları bu ideologiyanın institusional və strateji çərçivəsini formalaşdıraraq onu qlobal kimliyin ayrılmaz hissəsinə çevirir. Azərbaycançılıq ideologiyasının gücü məhz onun universallığında, açıq və müasir xarakterindədir. Bu ideologiya dünya azərbaycanlılarını yalnız keçmişə bağlamır, eyni zamanda onları qlobal gələcəyin fəal iştirakçılarına çevirir.

Azər SÜLEYMANOV,
Yeni Azərbaycan Partiyası Nəsimi rayon təşkilatının sədri

Paylaş:

Baxılıb: 99 dəfə