NATO konsepsiyasının Çin “səddi”

Bakı:

19°C

68%

12m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Xarici siyasət / NATO konsepsiyasının Çin “səddi”

NATO konsepsiyasının Çin “səddi”

02.07.2022 [11:11]

Müttəfiqlər açıq mübarizəyə start verir

PƏRVİZ

Pekinlə qarşıdurma qaçılmazdır

NATO-nun Madrid sammitində qəbul edilən yeni konsepsiya müttəfiqlərin qlobal liderlik uğrunda mübarizəsinin ştrixlərini tam şəkildə ortaya qoymuş oldu. Belə ki, yekun deklorasiyada kiber, kosmik, hibrid və digər asimmetrik təhdidlər və yeni yaranan, təhlükəli texnologiyalardan zərərli istifadə də təhdid kimi xarakterizə olunur: “Biz maraqlarımıza, təhlükəsizliyimizə və dəyərlərimizə meydan oxuyan və qaydalara əsaslanan beynəlxalq nizamı pozmağa çalışan Çin Xalq Respublikası da daxil olmaqla, sistemli rəqabətlə üzləşirik. Sərhədlərimizdən kənarda qeyri-sabitlik qanunsuz miqrasiyaya və insan alverinə gətirib çıxarır”.

Bundan başqa, yekun deklarasiyada NATO müttəfiqləri bəyan edir ki, bütün təhdid və təhlükələrə qarşı NATO cavab verəcək və yeni düzənə adaptasiya olacaq: “Biz bütün müttəfiqlərin təhlükəsizliyini və müdafiəsini təmin etmək üçün uzun müddət üçün çəkindirmə və müdafiəmizi əhəmiyyətli dərəcədə gücləndirəcəyik. Biz bunu quru, hava, dəniz, kiber və kosmos sahələrində və bütün təhdid və çağırışlara qarşı 360 dərəcə yanaşmamıza uyğun olaraq edəcəyik”.

NATO Hind-Sakit Okean hövzəsini nəzarət altına almağa çalışır

Təbii ki, Şimal Alyansının yeni yol strategiyası adlandırılan konsepsiya qarşıdakı dövrdə yeni siyasi, hətta hərbi mərhələnin şərtlərini formalaşdırır. İlk növbədə, dünyaya bir mesaj xarakteri daşıyan bu konsepsiyada Çinin adının xüsusi vurğulanması da boşuna deyil. Bir ildən artıqdır ki, Uzaq şərqdə aktivliyini daha da artıran NATO burada özünün “filialını” - AUKUS-u qurmaqla Hind-Sakit Okean hövzəsində baş verən siyasi prosesləri nəzarət altına almağa çalışır. Burada yeganə sədd isə Çindir. Dünya iqtisadiyyatının mühüm bir hissəsini təşkil edən Çin ABŞ da daxil olmaqla müttəfiqlərin regionda söz sahibi olmasını həzm edə bilmir. Yeni siyasi-hərbi konfiqurasiyada isə Çin müttəfiqlərin əsas hədəfinə çevrilir. Bunu ötən bir ildə baş verənlər açıq şəkildə ortaya qoyur.

Vurğulanmalıdır ki, yeni dünya nizamında fərqli cəbhələrdə yer alacaq ölkələrin adlarının qismən də olsa dəqiqləşməsi son aylarda Çində hərbi hərəkətlənmələrə səbəb olub. Prezident Baydenin Koreya və Yaponiya səfərinə qədər susqunluğunu qoruyan rəsmi Pekin məhz həmin andan etibarən öz mövqeyini açıq şəkildə bildirməyə başladı. Baydenin Tayvanla bağlı açıqlaması isə burada “açar” rolunu oynadı. Çin Xalq Azadlıq Ordusunun 30-a yaxın döyüş təyyarəsinin Tayvanın hava hücumundan müdafiə zonasına daxil olması isə hərbi toqquşmanın zamanını qabağa çəkmiş oldu. Siyasi mütəxəssislər bu addımı ABŞ-ın şərq sularında yaratdığı yeni hərbi birliyə əzələ nümayişi və Tayvana qarşı himayədarlığa cavab saymaqdadırlar. Çin isə bununla kifayətlənmək fikrində deyil. Mayın sonunda Pekində keçirilən “Kissincer və Çin-Amerika münasibətləri” seminarında iştirak edən bu ölkənin xarici işlər naziri Vanq Yi ABŞ-ın öz hərəkətləri ilə Tayvan üzərində münaqişə yarada biləcəyi və bunun onlar üçün fəlakətli nəticələrə yol açacağı kimi hədələyici bəyanatla çıxış edib. Vanq Yi açıq təhdid ritorikasından istifadə edərək bildirmişdi ki, ABŞ hakimiyyəti “vahid Çin” prinsipinə əməl etməsə, öz başına fəlakət gətirəcək.

Paylaş:

Baxılıb: 855 dəfə