Astanada Tarixi Zəfər Görüşü: Qardaşlıqdan Strateji İttifaqa

Bakı:

16°C

88%

2m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / YAP xəbərləri / Astanada Tarixi Zəfər Görüşü: Qardaşlıqdan Strateji İttifaqa

Astanada Tarixi Zəfər Görüşü: Qardaşlıqdan Strateji İttifaqa

23.10.2025 [20:17]

2025-ci il oktyabrın 21-də Astanada keçirilən Azərbaycan–Qazaxıstan Ali Dövlətlərarası Şurasının ikinci iclası iki qardaş ölkə münasibətlərində yeni bir mərhələnin başlanğıcı oldu. Bu görüş təkcə diplomatik səviyyədə rəsmi sənədlərin imzalanması deyil, həm də türk birliyinin siyasi dayaqlarının möhkəmləndirilməsi baxımından tarixi hadisə idi. Prezident İlham Əliyev və Qasım-Jomart Tokayevin birgə rəhbərliyi altında keçirilən iclas qardaşlıqdan strateji müttəfiqliyə keçidin canlı təzahürünə çevrildi. Hər iki liderin çıxışlarında səmimiyyət, qarşılıqlı etimad və gələcəyə inamın aydın izləri duyulurdu.

Azərbaycan və Qazaxıstan xalqları eyni kökdən, eyni mədəniyyət və dəyərlərdən qidalanan, əsrlər boyu ortaq tarixi yol keçmiş xalqlardır. Astana görüşü bu ortaq köklərin dövlətlər səviyyəsində necə güclü təməllərə çevrildiyini bir daha nümayiş etdirdi. Şuranın iclasında imzalanan sənədlər iqtisadi, enerji, nəqliyyat, humanitar və mədəni sahələri əhatə etməklə, iki ölkənin əlaqələrinin dərinliyini və sabitliyini təsdiqlədi. İlham Əliyev öz çıxışında qeyd etdi ki, “Azərbaycan və Qazaxıstan bir-birinə təkcə dost deyil, həm də etibarlı tərəfdaş kimi arxalanır.” Bu fikir bütün iclasın ideya xəttini müəyyənləşdirən başlıca məqam idi.

İclasın gündəliyində enerji və nəqliyyat əlaqələrinin genişləndirilməsi xüsusi yer tutdu. Transxəzər nəqliyyat-logistika marşrutu, Xəzər dənizi vasitəsilə neft, qaz və digər yüklərin daşınması, həmçinin “Orta Dəhliz” layihəsinin reallaşması məsələləri müzakirə olundu. Bu istiqamətdə əldə olunan razılıqlar yalnız Azərbaycan və Qazaxıstanın iqtisadi inkişafına deyil, bütövlükdə Avrasiya regionunun dayanıqlı enerji təhlükəsizliyinə mühüm töhfə verir. İlham Əliyev bildirdi ki, “biz birgə fəaliyyətlə nəinki regionumuzu, həm də qlobal ticarət xəritəsini formalaşdırırıq.”

Azərbaycan–Qazaxıstan Ali Dövlətlərarası Şurasının fəaliyyəti sadəcə dövlət başçıları arasında dialoq platforması deyil, həm də inteqrasiya siyasətinin praktiki reallaşma modelidir. İkinci iclasda qəbul edilən qərarlar birinci iclasdan keçən müddətdə əldə olunmuş nəticələrin məntiqi davamı kimi qiymətləndirildi. Xüsusilə iqtisadi və humanitar əməkdaşlığın genişlənməsi sahəsində yeni yol xəritələrinin təsdiqlənməsi qarşılıqlı əlaqələrin dayanıqlılığını təmin edir. Hər iki ölkə üçün ortaq maraq kəsb edən aqrar sektor, alternativ enerji və nəqliyyat infrastrukturu kimi sahələrdə əməkdaşlıq yeni reallıqlar yaradır.

İclasda həm də mədəni və humanitar əməkdaşlıq mövzuları geniş yer aldı. İlham Əliyev və Qasım-Jomart Tokayev xalqlar arasında mədəni əlaqələrin möhkəmlənməsinin siyasi münasibətlərin əsas dayağı olduğunu vurğuladılar. Təhsil, elm, incəsənət, idman və informasiya sahələrində qarşılıqlı layihələr, birgə forumlar və tələbə mübadiləsi proqramları iki ölkə xalqlarının daha da yaxınlaşmasına xidmət edir. Azərbaycan və Qazaxıstan bir-birinin mədəni irsini tanıtmaqla Türk dünyasının ümumi mənəvi xəritəsini zənginləşdirir.

Prezident İlham Əliyevin iclasdakı çıxışı həm də Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) kontekstində mühüm əhəmiyyət daşıyırdı. Azərbaycan və Qazaxıstan bu təşkilatın təməl sütunları kimi çıxış edir. İlham Əliyev qeyd etdi ki, “Türk dövlətləri arasında həmrəyliyin güclənməsi təkcə siyasi məqsəd deyil, həm də tarixi borcumuzdur.” Bu sözlər sadəcə rəsmi bəyanat deyil, Türk dünyasının gələcək siyasi istiqamətinin aydın manifesti idi. Astana görüşü bu mənada Türk birliyinin real siyasi mexanizmlərlə möhkəmləndirilməsinə doğru mühüm addım oldu.

Azərbaycan Prezidentinin çıxışında səslənən fikirlər həm də beynəlxalq auditoriyaya ünvanlanmış mühüm mesaj idi. İlham Əliyev açıq şəkildə bildirdi ki, regionda sabitlik və inkişaf yalnız qarşılıqlı hörmət və bərabərlik əsasında mümkündür. Bu, həm də Azərbaycan diplomatiyasının sülhə, ədalətə və balanslaşdırılmış siyasətə əsaslandığını bir daha göstərdi. Qasım-Jomart Tokayevin bu fikirləri dəstəkləməsi, hər iki ölkə liderinin bir-birinə qarşı hörmət və etimadla davranması Türk diplomatiyasının nümunəvi simasını ortaya qoydu.

İclasda həmçinin ekoloji təhlükəsizlik, su ehtiyatlarının idarə olunması və yaşıl enerji sahəsində əməkdaşlıq məsələləri müzakirə olundu. Bu istiqamətdə qəbul edilən qərarlar gələcək nəsillərin rifahı üçün məsuliyyətli yanaşmanın ifadəsi idi. Azərbaycan və Qazaxıstan bu sahədə təcrübə mübadiləsi aparmaqla ekoloji tarazlığın qorunmasına birgə töhfə verməyi qarşısına məqsəd qoydu. İlham Əliyev çıxışında vurğuladı ki, “bizim siyasətimiz qısa-müddətli mənfəətə deyil, uzun-müddətli sabitliyə xidmət edir.”

Astanada keçirilən görüş həm də dostluq diplomatiyasının təntənəsi idi. İclasda imzalanan sənədlər yalnız dövlətlərarası münasibətləri möhkəmləndirmədi, həm də xalqlar arasında qarşılıqlı inamı daha da gücləndirdi. Qazaxıstan Prezidenti Tokayev İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycanın əldə etdiyi uğurları yüksək qiymətləndirərək, Qarabağda bərpa və quruculuq işlərində qardaş ölkənin təcrübəsinin nümunəvi olduğunu qeyd etdi. Bu, Türk həmrəyliyinin əməli müstəvidə özünü göstərməsinin parlaq nümunəsi idi.

İclasın yekununda qəbul edilən ortaq bəyanat Azərbaycan–Qazaxıstan münasibətlərinin gələcək onilliklər üçün strateji xəritəsini müəyyənləşdirdi. Enerji, nəqliyyat, təhsil və mədəniyyət sahəsində konkret addımlar, eləcə də TDT çərçivəsində qarşılıqlı fəaliyyət planları yaxın illərdə bu tərəfdaşlığın daha da möhkəmlənəcəyini göstərir. Hər iki ölkə eyni məqsəd uğrunda – Türk birliyinin gücləndirilməsi və regional sabitliyin qorunması naminə – irəliləyir.

Astanada keçirilən bu tarixi görüş, əslində, Türk birliyinin siyasi zirvəsi idi. Burada səslənən hər bir fikir, hər bir razılaşma gələcəyə yönəlmiş strateji vizyonun ifadəsi idi. Azərbaycan və Qazaxıstan dövlət başçılarının birgə imzası ilə tarixə düşən bu sənədlər türk dünyasının gələcək siyasi və iqtisadi güc platformasının təməlini qoydu.

Nəticə etibarilə, Astanadakı ikinci iclas qardaşlıqdan strateji ittifaqa keçidin rəsmi təsdiqi oldu. Bu ittifaq təkcə iki ölkə arasında deyil, bütövlükdə Türk dövlətlərinin gələcəyində sabitlik, inam və güc rəmzi kimi qalacaq.

Azərbaycanın dövlət başçısı İlham Əliyevin uzaqgörən siyasəti və Qazaxıstan lideri Qasım-Jomart Tokayevin müdrikliyi sayəsində Astana görüşü həm diplomatiya, həm də milli həmrəylik tariximizdə qızıl hərflərlə yazıldı.

Bu görüşün ruhu bir daha sübut etdi ki, Türk birliyi ideyası artıq reallığa çevrilib — onun səsi Astananın, Bakının və bütün Türk dünyasının göylərində əks-səda verir.

Zaur Mehdiyev,

YAP Gədəbəy rayon təşkilatının sədr müavini

Paylaş:

Baxılıb: 59 dəfə