London Aİ yolunda?
22.06.2025 [08:54]
Sorğular “Brexit”in uğursuz olduğunu göstərir
“Köhnə qitə”nin iqtisadi-siyasi birliyi kimi xarakterizə olunan Avropa İttifaqı yarandığı 35 ilə yaxın dövr ərzində mühüm dəyişikliklərə məruz qalıb. Bu dəyişikliklərin ən yadda qalanlarından biri Böyük Britaniyanın Aİ-dən çıxmasıdır. Bir neçə il öncə rəsmi London Böyük Britaniyada keçirilmiş referendumun nəticələrini əsas gətirərək Aİ-ni tərk etdi. Həmin zaman Britaniya ictimaiyyətində “Brexit”ə münasibət müsbət idisə, hazırkproseslər fonunda bu münasibətin dəyişdiyini müşahidə etmək olar. Belə ki, “YouGov” şirkətinin bu yaxınlarda keçirdiyi sorğuya görə, britaniyalıların əksəriyyəti bu qərardan peşmanlıq keçirir və ölkənin yenidən Aİ-yə qoşulmasını istəyir. “Independent”in məsələ ilə bağlı məlumatında qeyd olunur ki, sorğu iştirakçılarının 56 faizi Böyük Britaniyanın Aİ-yə qayıtmasının tərəfdarıdır. Respondentlərin 61 faizi isə “Brexit”in uğursuzluq olduğunu düşünür. Onların böyük əksəriyyəti bu uğursuzluğa görə keçmiş baş nazir Boris Consonu və Mühafizəkarlar Partiyasını ittiham edir.
Ötən ay isə Böyük Britaniya və Avropa İttifaqı Londonda “Brexit”dən sonrakı ilk rəsmi sammit çərçivəsində bir araya gəlmişdilər. Baş nazir Kir Starmer və Avropa Komissiyasının Prezidenti Ursula Fon der Lyayenin iştirak etdiyi görüş Aİ ilə Britaniya arasında əlaqələrin yenidən qurulması üçün əhəmiyyətli mərhələ hesab olunurdu. Sammitin məqsədi iki tərəf arasında münasibətləri dərinləşdirmək və yeni razılaşmalar imzalamaq idi. Razılaşmaların “Brexit”dən sonra artan bürokratik çətinliklər və xərclər səbəbindən zəifləyən ticarət əlaqələrinin canlandırılmasına və Britaniya iqtisadiyyatının gücləndirilməsinə töhfə verəcəyi düşünülür.
Qeyd edək ki, son vaxtlarda tərəflər arasında danışıqların əsas məzmunu müdafiə, ticarət, balıqçılıq və Aİ ölkələrinin gəncləri üçün hərəkətliliyi asanlaşdıracaq mümkün proqramlardır.
Britaniyalılar təəssüflənir...
Məsələ ilə bağlı Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin eksperti Sultan Zahidov “Yeni Azərbaycan” qəzetinə şərhində qeyd edib ki, “Brexit” Böyük Britaniyanın iqtisadiyyatına kifayət qədər ziyan vurub. “Avropa İttifaqı Böyük Britaniyanın ən böyük ticarət tərəfdaşı idi. “Brexit”dən sonra Londonun Aİ və ittifaqın üzv ölkələri ilə ticarət dövriyyəsi mənfiyə doğru getməyə başladı. Demək olar ki, Böyük Britaniya Avropa İttifaqını tərk etməklə Aİ-nin vahid bazarından və vahid gömrük sistemindən ayrılmış oldu. Nəticə etibarAİ ilə Böyük Britaniya arasında gömrük nəzarət mexanizmləri tətbiq olunmağa başlandı. Belə bir halda Aİ-dən Britaniyaya, eləcə də Britaniyadan Avropaya ixracın miqdarı azaldı. Qeyd edim ki, ötən il Böyük Britaniyanın Aİ-yə kənd təsərrüfatı məhsullarının ixracatında 21 faiz azalma baş verdi. Bu, çox mənfi göstəricidir. Eyni zamanda Avropadan gətirilən məhsullara yüksək gömrük rüsumunun tətbiq olunması ölkədə inflyasiyanın səviyyəsinin kəskin şəkildə artmasına yol açdı. Bundan başqa ölkəyə əvvəki kimi investisiyalar yatırılmır,” - deyə S.Zahidov bildirib. Qeyd edib ki, Böyük Britaniyanın Aİ-ni tərk etməsinin səbəblərindən biri Brüsselin miqrasiya siyasətinə kəskin münasibəti idi: “Böyük Britaniya Aİ-nin miqrasiya siyasətinə qarşı idi. Bununla heç cür razılaşmaq istəmirdi. “Brexit” Britaniyada işçi məsələləsində də öz mənfi təsirlərini göstərib. Sahibkarlar bundan əziyyət çəkirlər”. Ekspert vurğulayıb ki, bütün bunlar Britaniya ictimaiyyətində “Brexit”ə münasibəti dəyişdi: “Sadaladığım bu amillər britaniyaların “Brexit”ə skeptik yanaşmasına gətirib çıxardı. Bu gün Böyük Britaniyada əhalinin beşdən üçü “Brexit”in səhv qərar olduğunu hesab edir”.
Qayıdış mümkündürmü?
“Hazırda Böyük Britaniyanın rəhbərliyində olanlar - Leyboristlər və aş nazir Keir Starmer ölkəni Aİ-yə qaytarmaqda maraqlı deyil. Hesab edirəm ki, onlar bunu heç vaxt gündəmə gətirməyəcəklər. Amma Starmer və onun komandası Avropa İttifaqı ilə Böyük Britaniya arasında ikitərəfli əməkdaşlığın dərinləşdirilməsinin tərəfdarıdır. Artıq Leyboristlər bu istiqamətdə ciddi addımlar atıblar. Qeyd edim ki, mayın 19-da Londonda baş tutan Böyük Britaniya-Aİ sammitində hər iki tərəf arasında diplomatik-siyasi, iqtisadi-ticari, müdafiə-təhlükəsizlik, miqrasiya və enerji sahələrində əməkdaşlığa dair razılaşmalar imzalandı. Böyük Britaniyanın hazırk rəhbərliyi Aİ ilə əməkdaşlığın genişləndirilməsi xəttini tutub,” - deyə S.Zahidov vurğulayıb.
Yunis ABDULLAYEV
Xəbər lenti
Hamısına bax
YAP xəbərləri
20 Sentyabr 13:22
YAP xəbərləri
20 Sentyabr 12:51
YAP xəbərləri
20 Sentyabr 12:38
Gündəm
20 Sentyabr 12:16
Gündəm
20 Sentyabr 11:58
MEDİA
20 Sentyabr 11:35
YAP xəbərləri
20 Sentyabr 11:24
Sosial
20 Sentyabr 11:19
YAP xəbərləri
20 Sentyabr 11:06
Analitik
20 Sentyabr 10:53
Analitik
20 Sentyabr 10:34
Analitik
20 Sentyabr 10:15
YAP xəbərləri
20 Sentyabr 09:54
Analitik
20 Sentyabr 09:29
Analitik
20 Sentyabr 09:12
Sosial
20 Sentyabr 08:56
Ədəbiyyat
20 Sentyabr 08:32
Gündəm
20 Sentyabr 00:34
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 23:19
Siyasət
19 Sentyabr 22:15
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 22:15
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 22:00
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 21:14
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 20:42
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 20:10
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 19:07
Xəbər lenti
19 Sentyabr 18:49
Dünya
19 Sentyabr 18:25
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 18:01
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 18:00
Xəbər lenti
19 Sentyabr 17:54
Dünya
19 Sentyabr 17:19
Elm
19 Sentyabr 17:09
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 17:06
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 17:05
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 17:03
Dünya
19 Sentyabr 16:51
Dünya
19 Sentyabr 16:22
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 16:11
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 16:04
Dünya
19 Sentyabr 15:33
Dünya
19 Sentyabr 15:12
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 15:02
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 15:01
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 15:00
Dünya
19 Sentyabr 14:48
Formula 1
19 Sentyabr 14:47
Xəbər lenti
19 Sentyabr 14:46
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:46
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:43
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:41
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:40
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:39
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:38
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:37
Dünya
19 Sentyabr 14:32
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:21
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:18
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 14:16
Dünya
19 Sentyabr 14:15
Dünya
19 Sentyabr 13:59
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 13:27
Dünya
19 Sentyabr 13:10
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 13:07
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 13:00
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 12:58
Dünya
19 Sentyabr 12:27
Gündəm
19 Sentyabr 12:25
Gündəm
19 Sentyabr 12:23
YAP xəbərləri
19 Sentyabr 12:17
