Kişi və qadınların stres reaksiyalarındakı fərqlərin səbəbi araşdırılıb - TƏDQİQAT
15.02.2025 [21:20]
ABŞ-ın Florida Universitetinin (UF Health) tədqiqatçılarının yeni araşdırması kişilərin və qadınların stresə fərqli reaksiya verməsinin bioloji əsaslarını üzə çıxarıb. Alimlər beynin kəskin stress zamanı necə uyğunlaşdığını araşdıraraq bu prosesdə rol oynayan neyrosteroidlər və fermentlər haqqında yeni məlumatlar əldə ediblər.
AZƏRTAC “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, beyin kəskin stres vəziyyətində allopreqnanolon (AP) adlı neyrosteroid sintez edir. Bu maddə insanın qəfil təhlükə və ya çağırışlara uyğunlaşmasına kömək edir. AP səviyyəsinin yüksəlməsi stresə sürətli və effektiv reaksiya verməyi asanlaşdırır. Məsələn, insan təhlükə ilə üzləşdikdə bu neyrosteroid diqqəti artırır və düzgün qərar verməyə kömək edir. AP istehsalı 5α-reduktaza (5αR) fermenti tərəfindən idarə olunur. Bu fermentin 5αR1 və 5αR2 olmaqla iki əsas forması var.
Tədqiqatçılar kişi və qadınlarda bu fermentlərin fərqli işlədiyini müəyyən ediblər. Araşdırmaya görə, kişilər stresə daha çox aqressiv və zahiri reaksiya verir, qadınlar isə stresi daxililəşdirməyə meyllidirlər. Bu fərqin qadınlarda narahatlıq və depressiyanın daha çox yayılmasına təsir etdiyi düşünülür. Tədqiqatın nəticələri göstərib ki, erkək siçovullarda kəskin stres zamanı beynin ön hissəsində 5αR2 səviyyəsi artır, lakin 5αR1 səviyyəsi dəyişmir. Dişi siçovullarda isə belə bir dəyişiklik müşahidə olunmayıb. Bu tapıntılar stres reaksiyalarında cinsə xas bioloji fərqləri vurğulayır. Tədqiqatçılar müəyyənləşdiriblər ki, 5αR2 fermenti stress zamanı AP sintezi üçün vacibdir; 5αR1 fermenti isə AP-nin normal səviyyədə qalmasına kömək edir.
Tədqiqatın bir hissəsində alimlər erkək siçovullarda 5αR2 fermentinin fəaliyyətini azaltdıqda onların stres və mükafatlandırıcı stimullara reaksiyasının zəiflədiyini müşahidə ediblər. Lakin AP tətbiq edildikdə bu reaksiyalar bərpa olunub.
Bu araşdırma stress reaksiyalarının bioloji əsaslarını daha yaxşı başa düşməyə kömək edir və gələcəkdə stres və depressiya ilə mübarizədə yeni, effektiv müalicə üsullarının inkişafına töhfə verə bilər.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Hadisə
22 Mart 22:34
Sosial
22 Mart 21:16
Dünya
22 Mart 20:17
Dünya
22 Mart 19:35
Dünya
22 Mart 18:43
Hadisə
22 Mart 17:32
Sosial
22 Mart 16:30
İqtisadiyyat
22 Mart 15:18
Dünya
22 Mart 14:37
Dünya
22 Mart 13:25
Dünya
22 Mart 12:22
Gündəm
22 Mart 11:29
Siyasət
22 Mart 10:36
İdman
22 Mart 09:45
Xəbər lenti
22 Mart 08:33
Dünya
21 Mart 23:37
İdman
21 Mart 22:22
Dünya
21 Mart 21:17
Dünya
21 Mart 20:24
Dünya
21 Mart 19:31
Dünya
21 Mart 18:35
Hadisə
21 Mart 18:03
Dünya
21 Mart 17:29
Dünya
21 Mart 16:41
Xəbər lenti
21 Mart 15:46
Gündəm
21 Mart 15:03
Gündəm
21 Mart 14:51
Dünya
21 Mart 14:28
Dünya
21 Mart 13:34
Dünya
21 Mart 12:43
Dünya
21 Mart 11:42
İdman
21 Mart 11:16
Dünya
21 Mart 10:51
İdman
21 Mart 10:20
Sosial
21 Mart 09:49
Hadisə
21 Mart 09:14
Dünya
21 Mart 08:37
Dünya
20 Mart 22:14
Hadisə
20 Mart 21:23
Sosial
20 Mart 20:42
Hərbi
20 Mart 20:15
Gündəm
20 Mart 19:36
Dünya
20 Mart 19:31
Xəbər lenti
20 Mart 18:46
Dünya
20 Mart 18:26
Hadisə
20 Mart 17:25
Dünya
20 Mart 16:54
Dünya
20 Mart 16:23
Sosial
20 Mart 15:56
YAP xəbərləri
20 Mart 15:39
YAP xəbərləri
20 Mart 14:46
İqtisadiyyat
20 Mart 14:09
Siyasət
20 Mart 13:49
Gündəm
20 Mart 13:33
İqtisadiyyat
20 Mart 13:31
Analitik
20 Mart 13:12
MEDİA
20 Mart 12:57
Analitik
20 Mart 12:33
İqtisadiyyat
20 Mart 12:11
Analitik
20 Mart 11:57
Analitik
20 Mart 11:33
Analitik
20 Mart 11:10
Gündəm
20 Mart 09:54
Asiya
20 Mart 09:16
Dünya
20 Mart 08:56
Dünya
20 Mart 08:32
Sosial
19 Mart 23:39
Xəbər lenti
19 Mart 23:33
Dünya
19 Mart 23:12
İdman
19 Mart 22:52
