22 il əvvəlki terrorun fraqmentləri...

Bakı:

9°C

61%

2m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Arxiv / 22 il əvvəlki terrorun fraqmentləri...

22 il əvvəlki terrorun fraqmentləri...

09.09.2023 [12:14]

11 sentyabrda nə baş vermişdi?

Günel ABBAS

Terrorun dini, milli, coğrafi bağlılığı yoxdur. Bununla belə, son vaxtlarda dünyada, xüsusilə də Avropada təhlükəli tendensiya yaranıb: İslam dövlətləri, müsəlman xalqları terrorla eyniləşdirilir. Onların mədəniyyətləri və dəyərləri inkar olunur. Bu, zərərli bir tendensiyadır. Əsrlərin sınağından çıxan, bəşər sivilizasiyasının zənginləşməsində mühüm rol oynayan böyük İslam mədəniyyətinin terrorla eyniləşdirilməsi çirkin məqsədlərə xidmət edir. Bunlar ilk növbədə islamafob dairələrin ssenarilərinin tərkib hissəsidir.

Dünyanın ayrı-ayrı ölkələrində çoxlu sayda insanın ölümu və böyük dağıntılarla müşayiət olunan dəhşətli terror hadisələri ilə silkələnir. 2001-ci il sentyabrın 11-də ABŞ-da dünya tarixində misli görünməmiş terror aktları baş vermişdi. Faciə nəticəsində təxminən 3 min insan həlak olub. Rəsmi məlumata əsasən, həmin gün səhər saatlarında “Boeing 767” tipli iki təyyarə Ümumdünya Ticarət Mərkəzinin 110 mərtəbəli qoşa binalarına, “Boeing 757” tipli üçüncü təyyarə Vaşinqtonda yerləşən ABŞ Müdafiə Nazirliyinin (Pentaqon) binasına çırpılıb. “Boeing 757” tipli dördüncü təyyarə isə Pitsburq şəhərindən 80 mil məsafədə yerə düşüb. “American Airlines” və “United Airlines” aviakompaniyalarına məxsus həmin təyyarələrin terrorçu-kamikadzelər tərəfindən qaçırıldığı bildirilir. Terror aktı nəticəsində Nyu-York şəhərinə dəyən zərərin ümumi həcmi 36 milyard dollar təşkil edib.

Bəhs olunan terror aktında “Əl-Qaidə” təşkilatı ittiham olunub. Zaman-zaman dünyanı silkələyən terror aktlarının törədilməsində həmçinin “Taliban”, “İŞ?D” kimi təşkilatların da adı çəkilir. Məqsədimiz bu və ya digər terror aktının hansı qruplaşma tərəfindən reallaşdırılmasının təfərrüatlarına varmaq deyil. Məsələ burasındadır ki, bütün dünya tərəfindən haqlı olaraq nifrətlə xatırlanan və qınanılan terror aktlarını törədən “Əl-Qaidə”, “İŞ?D” kimi təşkilatların məhz İslam dininə aid olduğu barədə iddialar dövriyyəyə buraxılır. Bəhs etdiyimiz 11 sentyabr terror aktını dünyada ən güclülərindən sayılan ABŞ kəşfiyyatı araşdırıb. Ancaq dəhşətli terror əməlini törədən təşkilatın İslam dininə aid olduğunu isbatlayan heç bir fakt aşkarlanmayıb.

Görünməmiş terror aktı barədə bəzi faktlar

Hadisənin təhqiqatı ilə ABŞ-a terror hücumları üzrə milli komissiya məşğul olub. Təhqiqatın nəticələrinə dair 2004-cü ildə dərc edilən məruzədə bildirilir ki, terror aktının qarşısının alınmasına Birləşmiş Ştatların kəşfiyyat xidmətlərinin fəaliyyətində koordinasiyanın olmaması əngəl törədib. Bir müddət sonra ABŞ Prezidenti Corc Buş kəşfiyyat xidmətlərində islahatlar aparılması barədə sərəncam imzalayıb.

Sentyabr hadisələri terrorla mübarizədə beynəlxalq fəallığı gücləndirib. 2001-ci ilin oktyabrında ABŞ və Böyük Britaniya Əfqanıstanda hərbi əməliyyatlara başlayıb. Əməliyyatlar terror aktında ittiham olunan “Əl-Qaidə” təşkilatına və onları dəstəkləyən “Taliban” hərəkatına qarşı yönəlib.

ABŞ-da sentyabrın 11-də baş verən bu hadisələr “Vətənpərvərlik günü” və “Dualar günü” kimi qeyd olunur. Bütün ölkə ərazisində matəm tədbirləri və yerli hökumət, ictimai assosiasiyalar, universitet və məktəblər tərəfindən memorial konsertlər təşkil edilir. Bütün federal binalarda dövlət bayraqları endirilir.

2002-ci il martın 11-də Ümumdünya Ticarət Mərkəzinin yerində həlak olanların xatirəsinə müvəqqəti abidə qoyulub. Bir ay ərzində Manhetten səmasına dağılan binaların simvolu olaraq iki paralel işıq sütunu ucalıb. Terror aktının onuncu ildönümündə isə “Əkiz” qüllələrin yerində hadisə qurbanlarının adlarının həkk edildiyi memorial kompleksin açılışı olub.

2014-cü ilin mayında ABŞ-da 11 sentyabr hadisələrinə həsr olunmuş muzey fəaliyyətə başlayıb. Muzeyin əsas hissəsi yer səthindən 20 metr dərinlikdə yerləşir. Ekspozisiyada, əsasən insanların qaçaraq xilas olmağa çalışdıqları beton pilləkən, dağılan binanın polad karkasının fraqmentləri, dağıntılar altında qalaraq əzilmiş yanğınsöndürən maşın və terror aktı qurbanlarının şəxsi əşyaları nümayiş olunur.

Paylaş:

Baxılıb: 340 dəfə