Külək də bir sərvətdir...

AZ RU EN

Ana səhifə / Arxiv / Külək də bir sərvətdir...

Külək də bir sərvətdir...

13.11.2021 [09:16]

Dənizin Azərbaycan sektoru üzrə 157 QVt həcmində külək enerjisi potensialı dayanıqlı enerji əməkdaşlığı üçün yeni imkanlar yaradır

Dünyada enerji və ekoloji təhlükəsizliyin təmin edilməsi ilə bağlı məsələlərin aktuallığının artması ölkələrin qarşısına özlərinin enerji siyasətlərini dəyişməklə bağlı yeni çağırışlar qoyub. Bu çağırışlar, ilk növbədə, mənbələrinin şaxələndirilməsi, istehsalı prosesində karbon emissiyalarının azaldılması ilə bağlıdır. Nüfuzlu beynəlxalq enerji təşkilatlarının qiymətləndirmələrinə görə, ötən il dünyada bərpa olunan enerji mənbələrinin payı elektrik enerjisinin qoyuluş gücündə 36,5%-ə, elektrik enerjisinin istehsalında isə 29%-ə yüksəlib. Beynəlxalq Enerji Agentliyi 2050-ci ildə elektrik enerjisi istehsalının, təxminən 90%-nin bərpa olunan enerji mənbələrinin payına düşəcəyini, bu göstəricinin 70%-nin isə yalnız külək və günəş enerji mənbələrindən əldə ediləcəyini proqnozlaşdırır.

Azərbaycan bərpa olunan enerji mənbələri ilə zəngin bir diyardır

Azərbaycan da bu kimi mühüm çağırışlara adekvat olaraq alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrindən daha geniş şəkildə istifadə etməyi ölkəmizin yeni trendlərindən biri kimi müəyyənləşdirib. Xatırladaq ki, ölkəmiz BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının 26-cı Sessiyasında özünün yeni hədəfini - 2050-ci ilə qədər istixana qazı emissiyalarının 40 faizədək azaldılması ilə bağlı əlavə könüllü öhdəlik götürdüyünü bütün dünyaya bəyan edib. Təmiz ətraf mühit və “yaşıl artım” ölkəsi prioriteti, həmçinin Prezident İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamı ilə təsdiqlənən “Azərbaycan 2030: sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Prioritetlər” sənədində nəzərdə tutulan beş prioritet sırasında yer alır.

Azərbaycanın enerji mənbələrinin şaxələndirilməsi siyasəti ölkəmizin bu sahədə zəngin potensialına əsaslanır. Belə ki, respublikamız alternativ və bərpa olunan enerji mənbələri ilə zəngin bir diyardır. Hazırda ölkəmizin ümumi elektrik enerjisi istehsalı gücü 7538,4 MVt təşkil edir ki, bu da ötən illə müqayisədə 21,9 MVt artım deməkdir. Elektroenergetika sistemində ümumi gücü 6237,7 MVt olan 18 istilik elektrik stansiyası istismar olunur. Ölkəmizin enerji sistemində alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrinin rolu isə getdikcə artmaqdadır. Azərbaycanda bərpa olunan enerji mənbələrinin potensialı 26 940 MVt, o cümlədən külək enerjisi üzrə 3 000 MVt, günəş enerjisi üzrə 23 040 MVt, bioenerji potensialı 380 MVt, dağ çaylarının potensialı 520 MVt həcmində qiymətləndirilir. Hazırda bərpa olunan enerji mənbələri üzrə elektrik stansiyalarının gücü 1300,7 MVt-dır ki, bu da ölkənin ümumi elektrik enerjisi istehsalı gücünün təxminən, 17,3%-ni təşkil edir. Qarşıya qoyulan hədəf isə 2030-cu ilədək ölan dövrü əhatə edən strateji mərhələdə ölkənin elektrik enerjisinin istehsal gücündə bərpa olunan enerji mənbələrinin payının 30%-ə çatdırılmasıdır.

O cümlədən ötən il Vətən müharibəsində işğaldan azad edilən ərazilərimiz də bərpa olunan enerji mənbələri ilə kifayət qədər zəngindir. Bütövlükdə, işğaldan azad edilmiş ərazilərimiz 7200 meqavat günəş, 2000 meqavat külək enerjisi potensialına malikdir.

Yeni külək elektrik stansiyası tikiləcək

Artıq neçə onillikdir ki, doğma Xəzərin dərinliklərindən enerji resursları hasil edilir. Müstəqillik illərində respublikamız xarici şirkətlərlə Xəzərin Azərbaycan sektorundakı karbohidrogen ehtiyatları ilə zəngin yataqların işlənməsinə dair çoxsaylı müqavilələr imzalayıb. Həmin müqavilələrin icrası çərçivəsində qazanılan böyük həcmlərdə maliyyə vəsaiti ölkəmizin sosial-iqtisadi inkişafında, insan kapitalının formalaşmasında mühüm rol oynayır. Lakin Xəzərin sərvətləri yalnız onun dərinliklərində gizlənmir. Abşeron yarımadası, Xəzər dənizi küləklər məkanı kimi tanınır. Elə bu külək də bizim üçün əziz olan dənizin daha bir bol sərvətidir. Söhbət ilin bütün fəsillərində Xəzərin mavi sularını yalayan, dalğaları şahə qaldırıb sahilə çırpan “Xızırin dəli küləyi”nin elektrik enerjisinə çevrilməsindən gedir. Xəzər dənizinin Azərbaycan sektoru üzrə 157 QVt həcmində külək enerjisi potensialı investorlarla dayanıqlı enerji əməkdaşlığı üçün yeni imkanlar yaradır. Bəli, Abşeronda, Xəzər sahilində külək elektrik stansiyasının tikiləcəyi tarix uzaqda deyil. “Bu ay Xızı rayonunun Yaşma qəsəbəsində Səudiyyə Ərəbistanının “ACWA Power” şirkətinin inşa edəcəyi 240 meqavatlıq külək elektrik stansiyasının təməli qoyulacaq”.

Bunu “Asharq Al-Awsat” nəşrinə müsahibəsində energetika naziri Pərviz Şahbazov deyib. Fikirlərinə davam edən nazir vurğulayıb: “Biz stansiyanın istifadəyə verilməsini birlikdə qeyd etmək üçün Səudiyyə Ərəbistanından Azərbaycana nümayəndə heyətinin səfər edəcəyini gözləyirik. Həmin nümayəndə heyəti ilə, həmçinin iqtisadi əməkdaşlığın genişləndirilməsi yollarını müzakirə etməyi planlaşdırırıq. Ümumiyyətlə, bu səfər rəsmi Bakı ilə Ər-Riyad arasında iqtisadi əməkdaşlığı genişləndirmək üçün yeni imkanları müzakirə etməyə şərait yaradacaq”. Bəhs olunan külək elektrik enerjisi stansiya??nın tikintisi ilə bağlı müqavilə 2020-ci ilin yanvarında Nazirlər Kabinetində Energetika Nazirliyi ilə Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının “ACWA Power” şirkəti arasında imzalanıb. “ACWA Power” şirkəti təkliflərini təqdim edən 7 şirkət arasında üç mərhələdən ibarət seçim prosesi nəticəsində müəyyən edilib.

Mübariz

Paylaş:

Baxılıb: 725 dəfə