Şərqdə ilk opera yazan qadın bəstəkar Şəfiqə Axundovanın anadan olmasından 96 il ötür
21.01.2020 [14:15]
Yanvarın 21-i görkəmli bəstəkar, Xalq artisti, “Şöhrət” ordenli Şəfiqə Axundovanın anadan olmasından 96 il ötür. O, 1924-cü ildə Şəki şəhərində dünyaya göz açıb. A.Zeynallı adına Bakı Musiqi Məktəbində oxuyarkən bəstəkar Üzeyir Hacıbəylidən dərs alıb, müəlliminin tövsiyəsi ilə təhsilini Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında (indiki Bakı Musiqi Akademiyası) davam etdirib və bəstəkarlıq ixtisası üzrə Boris Zeydmanın sinfini bitirib.
İlk bəstəsi olan “Bala” mahnısını müəllimi Üzeyir Hacıbəyliyə göstərərək onun xeyir-duasını almış Şəfiqə Axundova ustadından əxz etdiyi yaradıcılıq ənənələrinə və yüksək insani keyfiyyətlərə ömrünün sonunadək sadiq qalıb. Təsadüfi deyil ki, Şəfiqə Axundovanın əsərləri milli musiqi və professional bəstəkarlıq ənənələrini özündə birləşdirir. O, 1972-ci ildə yazdığı “Gəlin qayası” operası ilə Şərqdə ilk opera yazan qadın bəstəkar kimi tarixə düşüb. “Gəlin qayası” operasında klassik musiqi ilə muğamın qovuşması Üzeyir Hacıbəyli üslubunun saxlanmasını bir daha təsdiq edir. Operada ariyalarla yanaşı, muğam parçalarının da səslənməsi bəstəkarın xalq musiqisini mükəmməl bilməsindən irəli gəlir və əsərə uğur qazandırır.
Şəfiqə Axundovanın zəngin yaradıcılığına “Ev bizim, sirr bizim” operettası, böyük simfonik orkestr üçün süitaları, xor üçün silsilə əsərləri, “Aydın”, “Əlvida Hindistan!”, “Nə üçün yaşayırsan?” səhnə əsərlərinə, “Təlxəyin nağılı”, “Dovşanın ad günü” və digər uşaq tamaşalarına yazdığı musiqilər, yüzlərlə mahnı və romans daxildir. Onun “Sənin nəğmən”, “Çinar və mən”, “Həyat, sən nə şirinsən?!”, “Sular qızı”, “Ötür illər”, “Nədən oldu”, “Bu torpağa borcluyam”, “İlhamını alar aşiq”, “Doğma diyarım”, “Şəki”, “Gözlərimin işığı sənsən”, “Gəl, ey səhər”, “Mehriban olaq”, “Yaşatdın elləri”, “Sevgi ölmür” və digər lirik mahnıları xalq arasında çox məşhurdur. Bu əsərlər ən kədərli vaxtlarımızda dərdimizə su səpir, bizə xoş ovqat bəxş edir. Bəstəkarın musiqi yazdığı şeirlər Azərbaycan poeziyasının ən gözəl nümunələridir. O, Süleyman Rüstəm, Xanımana Əlibəyli, Nəbi Xəzri, Bəxtiyar Vahabzadə, Zivər Ağayeva, Nəriman Həsənzadə, Mustafa İsgəndərzadə, Rüxsarə İbadova, Məsum Əliyev, Paşa Qəlbinur və başqalarının əsərlərinə mahnılar yazıb.
Şəfiqə Axundovanın əsərlərini Şövkət Ələkbərova, Gülağa Məmmədov, Fatma Mehrəliyeva, Anatollu Qəniyev, Rübabə Muradova, Zeynəb Xanlarova, Elmira Rəhimova, Zaur Rzayev, Səkinə İsmayılova, Gülyaz və Gülyanaq Məmmədova bacıları, Eldar Ələkbərov, Türkiyədə İbrahim Tatlısəs, Əhməd Şəfəq, istedadlı gənc ifaçı Berna Karagözoğlu və başqaları tərəfindən sevilə-sevilə oxunub və bu gün də ifa edilir.
Görkəmli musiqiçinin sənəti yeni nəslin təlim-tərbiyəsində də mühüm rol oynayıb. O, bir pedaqoq kimi ömrünün böyük hissəsini Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində keçirib, gənc nəslin təhsilinə töhfələr verib. Bəstəkarın sənət naminə çəkdiyi zəhmət Azərbaycan xalqı və hökuməti tərəfindən ən yüksək fəxri adlara layiq görülüb.
Şəfiqə Axundova 2013-cü il iyulun 26-da Bakıda vəfat edib, II Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Bəstəkarın insan duyğularına toxunan mahnıları dinləyicilərin qəlbində ona əbədilik qazandırıb. Şərəfli ömür yaşamış Şəfiqə Axundovanın qoyub getdiyi zəngin irsdən hələ neçə-neçə bəstəkarlar və ifaçılar nəsli bəhrələnəcək, milyonlarla dinləyicilər zövq alacaqlar.
Xəbər lenti
Hamısına baxXəbər lenti
29 Mart 18:03
Siyasət
29 Mart 17:42
Xəbər lenti
29 Mart 17:25
Xəbər lenti
29 Mart 17:23
Xəbər lenti
29 Mart 16:38
Xəbər lenti
29 Mart 16:34
Xəbər lenti
29 Mart 16:19
Xəbər lenti
29 Mart 15:53
Xəbər lenti
29 Mart 15:34
Xəbər lenti
29 Mart 15:15
Xəbər lenti
29 Mart 15:11
Xəbər lenti
29 Mart 15:07
İdman
29 Mart 15:01
Siyasət
29 Mart 14:59
Xəbər lenti
29 Mart 14:12
Xəbər lenti
29 Mart 14:01
Xəbər lenti
29 Mart 13:49
Xəbər lenti
29 Mart 13:38
Xəbər lenti
29 Mart 13:33
Xəbər lenti
29 Mart 13:27
Dünya
29 Mart 13:26
Xəbər lenti
29 Mart 12:44
Xəbər lenti
29 Mart 12:42
Xəbər lenti
29 Mart 12:19
Xəbər lenti
29 Mart 12:10
Xəbər lenti
29 Mart 11:58
Sosial
29 Mart 11:57
Xəbər lenti
29 Mart 11:53
Dünya
29 Mart 11:42
Xəbər lenti
29 Mart 11:33
Xəbər lenti
29 Mart 11:31
Ədəbiyyat
29 Mart 11:23
Xəbər lenti
29 Mart 11:19
Sosial
29 Mart 11:12
Siyasət
29 Mart 11:00
Analitik
29 Mart 10:57
Xəbər lenti
29 Mart 10:55
Siyasət
29 Mart 10:52
Siyasət
29 Mart 10:44
Xəbər lenti
29 Mart 10:43
İqtisadiyyat
29 Mart 10:42
MEDİA
29 Mart 10:38
Siyasət
29 Mart 10:35
Xəbər lenti
29 Mart 10:33
Gündəm
29 Mart 10:32
Siyasət
29 Mart 10:30
Gündəm
29 Mart 10:22
Xəbər lenti
29 Mart 10:21
Siyasət
29 Mart 10:12
Gündəm
29 Mart 10:00
Xəbər lenti
29 Mart 09:47
Xəbər lenti
29 Mart 09:45
Xəbər lenti
29 Mart 09:42
Xəbər lenti
29 Mart 09:41
Xəbər lenti
28 Mart 21:43
Xəbər lenti
28 Mart 20:42
Xəbər lenti
28 Mart 19:24
Xəbər lenti
28 Mart 18:25
Xəbər lenti
28 Mart 17:59
Xəbər lenti
28 Mart 17:20
Xəbər lenti
28 Mart 17:19
Siyasət
28 Mart 17:14
İqtisadiyyat
28 Mart 16:48
Xəbər lenti
28 Mart 16:45
Xəbər lenti
28 Mart 16:20
Xəbər lenti
28 Mart 16:17
Sosial
28 Mart 16:08
Xəbər lenti
28 Mart 16:01
Avropa
28 Mart 15:47
İdman
28 Mart 15:26